پیامدهای سیاسی بازتولید اندیشه اخباری‌گری بر گفتمان انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دانشگاه معارف و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، شهرقدس، ایران

2 استادیار معارف اسلامی دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران

3 دانشجوی دکتری گرایش انقلاب اسلامی دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران

چکیده

بازتولید اندیشه «اخباری­‌‍‌گری» به عنوان یکی از مهمترین رقیب گفتمان انقلاب اسلامی، تهدیدی جدی برای این گفتمان محسوب می­‌شود. بر خلاف گفتمان انقلاب اسلامی، اخباریان با محدود کردن منابع استنباط احکام به احادیث و مخالفت با استفاده از عقل و اجتهاد و اجماع وارد عرصه تنگ نگرش به دین می­‌شوند که محصول آن محدود کردن دین به امور فردی خواهد بود.
بنابراین با توجه به نگرش حداقلی اخباریان به دین، پیامدهای سیاسی بازتولید اندیشه اخباری را در دو حیطه می­‌توان مورد بررسی قرار داد. 1. در حیطه اندیشه سیاسی بازتولید اندیشه اخباری منجر به ترویج اندیشه جدایی دین از سیاست، ترویج اندیشه تعطیلی حکومت اسلامی در عصر غیبت، و تضعیف جایگاه ولی فقیه و اختیارات او خواهد شد. 2. در حیطه عمل سیاسی نیز بازتولید اندیشه اخباری­گری موجب خدشه در مقبولیت نظام، تقابل با نظام اسلامی و بی­اعتباری احکام حکومتی خواهد شد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Political Consequences of Reproducing the Thinking of the Akhbari on the Islamic Revolution’s Discourse

نویسندگان [English]

  • Davood Feizafra 1
  • hoosen Arjeni 2
  • iesa molavi vardanjani 3
1 Graduate of the University of Education and a member of the faculty of the Islamic Azad University, Qods City Branch, Qods City, Iran
2 Assistant Professor of Islamic Education, University of Islamic Education, Qom, Iran
3 PhD student majoring in Islamic Revolution, University of Islamic Studies, Qom, Iran
چکیده [English]

Reproduction of the concept of "Akhbari" as one of the main rivals of the discourse of the Islamic Revolution is a serious threat to it. Contrary to the discourse of the Islamic Revolution, the Akhbarians, by limiting the resources of deducing to the hadiths and opposing the use of reason and Ejtihad and consensus, would enter the limited realm of religious which will limit religion to individual affairs.
Therefore, in view of the minimalist attitude of the Akhbaris to religion, the political consequences of the reproduction of the thought of Akhbari can be examined in two areas: 1. In the field of political thought, the reproduction of Akhbari thought leads to the promotion of the idea of separation of religion from politics, the promotion of the idea of the closure of the Islamic state at the time of Imam’s absence, and the weakening of the position of the supreme leader and his authority. 2. In the field of political action, will undermine the acceptability of the Islamic system, the opposition to it and the unreliability of the government’s rules.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Akhbari
  • Discourse of the Islamic Revolution
  • Islamic Rule
  • Velayat-e Faqih
1-  ابراهیم، فواد، 1379، «گذری تاریخی بر اندیشه‌های سیاسی شیعه»، کاوشی نو در فقه، سال هشتم، شماره 23.
2-  استرآبادی، محمد امین، 1424، الفواید المدنیه، قم، موسسه النشر الاسلامی.
3-  اسفندیاری، محمد، 1388، خمود و جمود، تهران، صحیفه خرد.
4-  انصاری، حسن، 1371،  تشیع امامی در بستر تحول، تهران، ماهی.
5-  ایزدهی، سجاد، 1392، نقد نگرش حداقلی در فقه سیاسی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
6-  آل سید غفور، سید محسن، 1386، جایگاه سیاسی عالم دینی در دو مکتب اخباری و اصولی، قم، بوستان کتاب.
7-  آل غفور، محسن، 1386، جایگاه سیاسی عالم دینی در دو مکتب اخباری و اصولی، قم، بوستان کتاب
8-  بحرانی، یوسف بن احمد؛ 1405ق، الحدائق الناضرة، تحقیق: محمد تقی ایروانى و سید عبدالرزاق مقرم، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
9-  جعفری، محمد و فاضل فلاورجانی، 1392، «بررسی اخباری‌گری و امکان تاثیرپذیری آن از جریان حس‌گرای غرب»، معرفت، سال چهارم، شماره 2
10-               جوادی آملی، 1375، عبدالله، فلسفه حقوق بشر، قم، موسسه اسراء.
11-               جوادی آملی، 1392، آوای توحید، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
12-               جوادی آملی، عبدالله، 1375، «سیری در مبانی ولایت فقیه»، نشریه حکومت اسلامی، ش1، سال اول شماره اول
13-               حرّ عاملی، محمد، 1403، الفوائد الطوسیّه، قم، المطبعة العلمیة.
14-               حر عاملى، محمد بن حسن، 1409، وسائل الشیعة، قم، چاپ اول.
15-               خراسانی، محمدکاظم،1392، کفایه الاصول، قم، مجمع الفکر الاسلامی.
16-               خمینی، روح الله، 1373، ولایت فقیه، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینیe.
17-               خمینی، روح الله، 1388، البیع، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار الامام الخمینیe.
18-               خمینی، روح الله، 1389، صحیفه امام، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیe.
19-               روحانی قوچانی، علی و کریم فرجی، 1395«نقش علما در ترویج عزاداری عصر صفوی و جلوگیری از بدعت ها» تاریخ نو، سال 6، شماره 14،
20-               روحانی، حسن، اندیشه سیاسی اسلام، 1388، تهران، کمیل.
21-               سایت تابناک، مصاحبه با علی اکبر محتشمی پور، بهمن 1388، www.tabnak.ir.
22-               سیدباقری، کاظم، 1388، فقه سیاسی شیعه سازوکارهای تحول در دوره معاصر، یک جلد، قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
23-               شعبانی، رضا، 1373، تاریخ اجتماعی ایران در عصر افشاری، تهران، قومس
24-               عنایت، حمید، 1362، اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، تهران، انتشارات خوارزمی.
25-               فراتی، عبدالوهاب، 1389، روحانیت و انقلاب اسلامی، دوجلد، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
26-               فیرحی، داود، 1378، قدرت، دانش مشروعیت در اسلام، تهران، نشرنی.
27-               فیض کاشانی، محسن،1365، الوافی، مکتبه الامام امیرالمومنین.
28-               گروه مولفان، 1393، دیانت عافیت، تهران، مرکز آموزشی پژوهشی کوثر.
29-               لکهارت، لارنس، 1364، انقراض صفویه و ایام استیلای افاغنه در ایران، ترجمه مصطفی قلی عماد، تهران، مروارید.
30-               مجلسی، محمدتقی، 1353، مرآه العقول فی شرح اخبار الرسول، به کوشش سید هاشم رسولی، تهران، دارالکتب الالسلامیه.
31-               مطهری، مرتضی،1375، مجموعه آثار استاد شهید مطهری؛ تهران: انتشارات صدرا.
32-               میر احمدی، منصور، 1389، درس گفتارهایی در فقه سیاسی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
33-               یوسفیان، حسن، 1383، عقل و وحی، قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.