1. عوامل مؤثر در مشروعیت حکومت ولایت فقیه از منظر امام خمینی

میلاد موحدیان؛ اصغر افتخاری

دوره 8، شماره 30 ، پاییز 1398، ، صفحه 209-233

چکیده

  بحث پیرامون عوامل مؤثر در مشروعیت حکومت ولایت فقیه، پس از انقلاب اسلامی بیش از پیش در جامعه علمی کشور مطرح شد و پژوهشگران مختلفی تلاش کردند از نظرگاه‌‌های متفاوت بدان پاسخ دهند. شاید بتوان گفت بیشترین ...  بیشتر بحث پیرامون عوامل مؤثر در مشروعیت حکومت ولایت فقیه، پس از انقلاب اسلامی بیش از پیش در جامعه علمی کشور مطرح شد و پژوهشگران مختلفی تلاش کردند از نظرگاه‌‌های متفاوت بدان پاسخ دهند. شاید بتوان گفت بیشترین تلاش محققان در این زمینه فهم دیدگاه امام خمینی(ره) نسبت بدین موضوع بوده است چراکه فهم نظر ایشان نسبت به عوامل مؤثر در مشروعیت حکومت ولایت فقیه که خود مؤسس آن بوده است، بسیار ارزشمند می‌‌باشد. نگارنده با بررسی آثار موجود در این باب، متوجه آن شد که برخی از پژوهشگران این حوزه که سعی در تبیین دیدگاه امام در موضوع تحقیق داشته‌‌اند، دچار یک اشکال شده‌‌اند و آن عبارت است از اینکه روش نادرستی را انتخاب کرده‌اند؛ بدین صورت که ابتدا یکی از نظریات مرسوم در باب مشروعیت را با ادله مختلف اثبات کرده و سپس سعی کرده‌‌اند با استفاده از برخی بیانات همسوی امام، به این نتیجه برسند که نظر ایشان نیز همان است. بنابراین در این تحقیق تلاش بر این بوده تا با اصلاح روش و ارائه یک روش جایگزین ابتدا الگوی نسبتا جامع از سؤالات فرعی مرتبط با موضوع ارائه داده شود و سپس با طراحی فرآیند مشروعیت حکومت ولایت فقیه از دیدگاه امام خمینی، به پاسخ سؤال اصلی تحقیق که عبارت است از «عوامل مؤثر در مشروعیت حکومت ولایت فقیه از منظر امام خمینی، چیست؟»، برسیم. روش نگارنده برای تحلیل بیانات امام و یافتن پاسخ سؤالات فرعی، روش تحلیل محتوا بوده است. نتیجه تحقیق حاکی از آن است که امام خمینی، مشروعیت حکومت فقیه عادل را در گرو دو عامل می‌‌دانستند؛ انتصاب الهی در مرحله ولایت بالقوه و نصرت مردمی در مرحله ولایت بالفعل. بنابراین نوآوری تحقیق یکی در روش آن است که به ارائه روش جایگزین برای فهم اندیشه سیاسی امام در باب مشروعیت حکومت ولایت فقیه پرداخته و دیگری در نتیجه‌‌گیری است که به دوگانه‌‌ای غیر 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 606.05 K

2. نقش زندگی سیاسی در رهبری و شناخت سیاسی امام خمینی

سید محمدوهاب نازاریان؛ غلامرضا خواجه سروی؛ مهدی شاهین

دوره 8، شماره 29 ، تابستان 1398، ، صفحه 137-164

چکیده

    رابطۀ سیاست با زندگی اجتماعی دوسویه و متقابل است. یکی از طرف‌های مهم در این ارتباط، نخبگان و رهبران سیاسی هستند که نه در خلأ بلکه در یک محیط واقعیِ اجتماعی‌سیاسی پرورش یافته و فعالیت می‌کنند. اصولاً ...  بیشتر   رابطۀ سیاست با زندگی اجتماعی دوسویه و متقابل است. یکی از طرف‌های مهم در این ارتباط، نخبگان و رهبران سیاسی هستند که نه در خلأ بلکه در یک محیط واقعیِ اجتماعی‌سیاسی پرورش یافته و فعالیت می‌کنند. اصولاً زندگی اجتماعی‌سیاسی به‌مثابۀ پدیده‌ای انضمامی، شناخت رهبران از خودشان و محیط پیرامون‌شان را شکل می‌دهد. در اینجا، سیاست نه پدیده‌ای ایدئالیستی، بلکه موضوعی است که وجه انضمامی و تجربی آن مقدم است. در این پژوهش، این موضوع را در ارتباط با یکی از مهم‌ترین رهبران سیاسی قرن بیستم میلادی بررسی می‌کنیم که نظام دینی بی‌سابقه‌ای را پایه‌گذاری کرد. در این چارچوب باید بررسی کنیم که زندگی اجتماعی‌سیاسی امام خمینی، آن‌گونه که واقعا موجود بوده است، چه تأثیری بر شکل‌گیری ایده‌های سیاسی و نیز مبارزات و فعالیت‌های سیاسی ایشان، چه قبل و چه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، داشته است. همچنین باید اهمیت این قضیه را در رهبری سیاسی امام خمینی در تاریخ معاصر ایران در نظر بگیریم. بر این اساس، پرسش مرکزی این پژوهش این است که چگونه زندگی سیاسی و شناختِ سیاسی به رهبری سیاسی امام خمینی در ایران معاصر شکل داده است؟ عمده‌ترین پاسخ فرضی ما به این پرسش این است که زندگی سیاسی امام خمینی از طریقِ موقعیت او در هستی اجتماعی و سیاسی‌اش به ایده اصلی حکومت اسلامی به شکل ولایت فقیه شکل داده است که تنها نمودها و جزئیات آن در اثر جابجایی در سلسله‌مراتب قدرت سیاسی و تأسیس نظام جمهوری اسلامی و رهبری این نظام تغییر کرده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 475.77 K

3. ثقلین انقلاب اسلامی: از وصایت رسول الله(ص) تا وصیت روح الله

محمد نصیری

دوره 8، شماره 29 ، تابستان 1398، ، صفحه 97-118

چکیده

  رسول خدا حضرت محمد (ص) برای استمرار درست دعوتش در آینده دو گوهر نفیس که در منابع فریقین به نحو تواتر نقل شده و به حدیث ثقلین نام بردار است، نزد مسلمانان به ودیعت نهاده و همگان را به پیروی از آن دو فرا خوانده ...  بیشتر رسول خدا حضرت محمد (ص) برای استمرار درست دعوتش در آینده دو گوهر نفیس که در منابع فریقین به نحو تواتر نقل شده و به حدیث ثقلین نام بردار است، نزد مسلمانان به ودیعت نهاده و همگان را به پیروی از آن دو فرا خوانده است.امام خمینی(ره) نیز در تمام حیات علمی، سیاسی و  عرفانی اش بر این دو گوهر تاکید وبدانها توصیه کرده است بطوری که وصیت نامه اش را که دستورالعمل ملی برای پیشرفت، توسعه و سر افرازی ایران است به این حدیث آغاز کرده است. سخن در این است ؛ حال که انقلاب اسلامی بحمد الله اولین چهل سال حیاتش را پشت سر نهاده است بمثابه شراب آنگه شود صاف که در شیشیه بماند اربعینی اولا این دو گوهر چه اهمیتی در اسلام دارند وراز سنگینی آندو چیست  و ثانیا آیا برای انقلاب اسلامی که امام بنیان گذار و نظریه پرداز اصلی آن بود بعد از قرآن و عترت می توان یا باید دو ثقل معرفی و نشان داد؟ آن دو کدام اند و چرا؟ برخی آسیب های مهمی که ممکن است از ناحیه محجوری این دو ثقل یا مواجهه غیر صحیح با آندو، دامن گیر انقلاب اسلامی شود چیست.در پژوهش پیش رو به نحو  تحلیلی و تمرکز بر اندیشه های امام خمینی به دغدغه های فوق پرداخته شده است. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 441.85 K

4. بازکاوی پروژه تطهیر پهلوی در منابع تاریخی منتشر شده در جمهوری اسلامی

روح الله شاکری زواردهی؛ سهراب مقدمی شهیدانی

دوره 8، شماره 28 ، بهار 1398، ، صفحه 141-168

چکیده

  تطهیر کارگزاران و خصوصاً دو پادشاه پهلوی، به عنوانِ یک پروژه تاریخی-رسانه ای مورد توجه مخالفانِ نظام اسلامی قرار گرفته و با مطالب زیادی این رویکرد، تولید و منتشر شده است. خدشه در ذهنیت تاریخی نسل امروز ...  بیشتر تطهیر کارگزاران و خصوصاً دو پادشاه پهلوی، به عنوانِ یک پروژه تاریخی-رسانه ای مورد توجه مخالفانِ نظام اسلامی قرار گرفته و با مطالب زیادی این رویکرد، تولید و منتشر شده است. خدشه در ذهنیت تاریخی نسل امروز و آینده، ایجاد تردید در علل وقوع انقلاب اسلامی و نیز کارآمدی جمهوری اسلامی، از جمله نتایج پروژه تطهیر در ایران است. این نوشتار با اتکا بر مستندات تاریخی، به بازکاوی ابعاد گسترده تحقق پروژه تطهیر در جمهوری اسلامی پرداخته است. ضمن مرور هشدارهای تاریخی امام خمینی نسبت به تطهیر پهلوی و انوشیروان سازی از آنان، برخی مصادیق برجسته تاریخی مطرح و به اختصار مورد نقادی قرار گرفته است که تکثیر الگوی نقد مورد استفاده در این مقاله، تا حدود زیادی مخاطب را نسبت به تأثیر عمیق و ناخودآگاه مطالب تاریخی خلاف واقع، مصون خواهد کرد. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 701.8 K

5. نقش مؤلفه‌‌های اندیشه سیاسی امام خمینی در پیروزی انقلاب اسلامی (با تأکید بر وصیت‌نامه سیاسی - الهی)

الهه وکیلی

دوره 7، شماره 26 ، پاییز 1397، ، صفحه 185-207

چکیده

  تحلیل و تفسیر حرکت امام خمینی، به‌ عنوان مرجع و همچنین رهبر برجسته‌­ی دینی، در عرصه­‌ی سیاست بدون درک بنیان‌­های فکری ایشان میسر نیست. وصیت‌نامه سیاسی الهی به عنوان عالی­‌ترین اثر مکتوب ایشان ...  بیشتر تحلیل و تفسیر حرکت امام خمینی، به‌ عنوان مرجع و همچنین رهبر برجسته‌­ی دینی، در عرصه­‌ی سیاست بدون درک بنیان‌­های فکری ایشان میسر نیست. وصیت‌نامه سیاسی الهی به عنوان عالی­‌ترین اثر مکتوب ایشان که در آن هندسه­‌ی حکومتی ترسیم شده است، معیار مناسبی برای تبیین این اندیشه می­‌باشد زیرا حاصل تجارب سالیان متمادی مبارزه امام خمینی با استبداد و استعمار از یک سو و هم‌­چنین دستورالعمل جامع و اجرایی یک دهه تشکیل حکومت اسلامی از سوی دیگر است. بر این اساس هدف این پژوهش شناسایی و تبیین مؤلفه‌‌های مبانی اندیشه سیاسی امام خمینی در پیروزی انقلاب اسلامی با تأکید بر وصیت‌نامه ایشان می‌باشد. این نوشتار ضمن بررسی اندیشه فقهی سیاسی امام خمینی می‌کوشد با روش تاریخی- تحلیلی علل موفقیت امام خمینی را در تأسیس نظام سیاسی جدید، با توجه به آثار مکتوب و به‌ویژه وصیت‌نامه سیاسی-الهی ایشان، تبیین نماید. بررسی مهم‌‌ترین عناصر تشکیل دهنده اندیشه سیاسی امام خمینی نشان می‌­دهد که سیر تحول اندیشه ایشان از اندیشه اصلاحی به اندیشه انقلابی، اجتهاد و همچنین اهتمام به عملی کردن مفاهیم شیعی در باب حکومت سبب به ثمر نشستن این اندیشه و تشکیل حکومت اسلامی گردیده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 637.47 K

6. بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر اندیشه‌ی سیاسی سعید حوّی

سید روح اله دهقان باغی؛ کرم سیاوشی؛ مهدی احمدی

دوره 7، شماره 25 ، تابستان 1397، ، صفحه 55-73

چکیده

  ظهور انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی هم‌­گرایی­‌ها و واگرایی­‌هایی را با خود در سراسر جهان و خصوصاً در عالم اسلام به دنبال داشت. هم‌­گرایی‌‌ با انقلاب را می­‌توان در اثرگذاری بر بخش ...  بیشتر ظهور انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی هم‌­گرایی­‌ها و واگرایی­‌هایی را با خود در سراسر جهان و خصوصاً در عالم اسلام به دنبال داشت. هم‌­گرایی‌‌ با انقلاب را می­‌توان در اثرگذاری بر بخش قابل توجهی از امت اسلام مشاهده نمود. واگرایی‌­ها نیز عموماً در ارتباط با غرب و در میان کشورهای اسلامی با تفکر وهابی صورت گرفته است. سعید حوّی دانشمند معاصر سوری و از رهبران اخوان المسلمین سوریه است که در اوایل انقلاب در زمره رهبران اخوانی و برای عرض تبریک پیروزی انقلاب، با امام خمینی ملاقات نموده؛ لکن در گذر زمان به موضع تقابل و دشمنی با انقلاب و رهبر آن رسیده و به طرق گوناگون ضدّیت خود را با انقلاب و مذهب تشیع به اوج رسانده است! پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و با شرح و استنطاق گزاره­‌های تاریخی، ضمن واکاوی نحوه تعامل سعید حوّی با انقلاب اسلامی و رهبری آن، دلایل تغییر موضع وی را تحلیل نموده و برای نخستین بار تعامل پر فراز و فرود یکی از شخصیت­‌های سیاسی - دینی جهان اسلام در ارتباط با انقلاب اسلامی را مورد طرح و تحلیل قرار داده است. در پرتو نتایج این پژوهش، دیگر اختلافات و واگرایی­‌ها میان امت اسلامی نیز قابل شناخت و ردیابی است. این پژوهش، تضاد شخصیّتی سعید حوّی، که ناشی از اندیشه سَلَفی، مرام صوفیانه و مواجهه منفعت طلبانه او است را عامل تقابل و عناد وی با انقلاب اسلامی ایران معرفی می‌­کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 683.91 K

7. انگاره های منفی پیرامون شخصیت امام خمینی در «مستند انقلاب57»

محمد جواد هراتی

دوره 7، شماره 24 ، بهار 1397، ، صفحه 187-216

چکیده

  شبکه­های ماهواره­ای فارسی زبان همواره تولیدات فراوانی در زمینه­های تاریخ سیاسی ایران منتشر می­نمایند که هر کدام از آنها با سوء نیت، تحریف، جعل واقعیت­های تاریخی و تصویرسازی­های غیرواقع همراه ...  بیشتر شبکه­های ماهواره­ای فارسی زبان همواره تولیدات فراوانی در زمینه­های تاریخ سیاسی ایران منتشر می­نمایند که هر کدام از آنها با سوء نیت، تحریف، جعل واقعیت­های تاریخی و تصویرسازی­های غیرواقع همراه هستند و تلاش دارند با بهره­گیری از فنون و تکنیک­های رسانه­ایی، در اذهان مخاطبان خود شبهه افکنی، ظن و تردید ایجاد نمایند و بدین وسیله بتوانند تحولات سیاسی و اجتماعی ایران را منطبق با اهداف و سیاست­های خود نشان دهند. در این زمینه، «مستند انقلاب57» یکی از تولیدات شبکه ماهواره­ایی «من و تو» می­باشد که تحریفات زیادی در آن وجود دارد. یکی از تحریفات مهم در این مستند تاریخی، تخریب چهره و شخصیت امام خمینی می­باشد و به همین دلیل، مقاله حاضر تلاش دارد با کاربست نظیر انگاره­سازی منفی و بهره­گیری از روش تحلیل مضمون به این سوال اصلی پاسخ دهد که؛تحریفات و انگاره­های منفی «مستند انقلاب57» پیرامون شخصیت امام خمینی شامل چه مواردی می­ شود؟ یافته­های مقاله نشان می­دهند که مستند فوق الذکر تلاش دارد شخصیت امام خمینی ضد دموکراسی، مخالف پیشرفت و آبادانی کشور، سازش پذیر با قدرت های بزرگ، مخالف حقوق زنان. نشان دهد. این تصویرسازی منفی در خصوص شخصیت امام خمینی با گزاره­ها و ادبیات مختلفی انجام شده است که در این مقاله از طریق کدگزاری و شناسایی مضامین سازمان دهنده در متن مستند، تلاش می­نمائیم تا تحریفات و انگاره­های منفی را استخراج نمائیم.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.5 MB

8. بازخوانی قرائت‌‌های مختلف از قطعنامه 598؛ از روایت تا حقیقت

عیسی مولوی وردنجانی؛ حسین ارجینی

دوره 7، شماره 24 ، بهار 1397، ، صفحه 161-186

چکیده

  نظر به اینکه تحلیل و تفسیرهای صاحب­‌نظران، ارزیابی آن­‌ها از روند تحولات تاریخ را بیان می­‌سازد و همچنین ادبیات تولیدشده در این زمینه در شکل­‌گیری اذهان و باورهای جامعه، نقش و تأثیر بسزایی ...  بیشتر نظر به اینکه تحلیل و تفسیرهای صاحب­‌نظران، ارزیابی آن­‌ها از روند تحولات تاریخ را بیان می­‌سازد و همچنین ادبیات تولیدشده در این زمینه در شکل­‌گیری اذهان و باورهای جامعه، نقش و تأثیر بسزایی دارد؛ پرداختن به روایت­‌های پژوهشگران از تاریخ معاصر مخصوصاً جنگ تحمیلی حائز اهمیت است؛ البته از سوی دیگر نیز باید توجه داشت که ماهیت پیچیده و لایه­‌های پنهان تحولات جنگ به­ویژه پذیرش قطعنامه 598، دیدگاه­‌ها و پرسش­‌های گوناگونی را به وجود آورده است. ازاین‌­رو بررسی روایت­‌های نقل‌شده از جانب مسئولان و محققان تاریخ، ارزش ویژه­‌ای به خود گرفته است. در این پژوهش مسئله بنیادی و محوری، تحلیل روایت­‌هایی است که دربارۀ پذیرش قطعنامه در برهه­‌ای از تاریخ جنگ، بیان شده است.یافته­های تحقیق گویای آن است که روایت­های مطرح ‌شده در خصوص پذیرش قطعنامه 598 از سوی برخی مسئولان و جمعی از پژوهشگران به ‌گونه­‌ای ارائه شده است تا پذیرفتن قطعنامه را به نوعی تئوریزه نموده و آن را حرکت هوشمندانه مسئولان! تلقی نماید. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 374.73 K

9. بررسی تأثیر اندیشه‌‌ی سیاسی امام خمینی بر درونمایه و صورت‌‌بندی عزاداری محرم: بررسی موردی محرم سال 1342

سیدمصطفی حسینی؛ خشایار قاضی‌زاده؛ مرتضی اسدی

دوره 7، شماره 24 ، بهار 1397، ، صفحه 26-50

چکیده

  تأثیرات اندیشه­‌ی سیاسی مبارزه­‌ای امام خمینی بر مراسم عزاداری محرم کمتر با توجه به خودِ مفهوم عزاداری مورد بررسی قرار گرفته است و بیشتر با نگرشی سیاسی تحلیل شده است. در پژوهش حاضر، ضمن تبیین اندیشه­‌ی ...  بیشتر تأثیرات اندیشه­‌ی سیاسی مبارزه­‌ای امام خمینی بر مراسم عزاداری محرم کمتر با توجه به خودِ مفهوم عزاداری مورد بررسی قرار گرفته است و بیشتر با نگرشی سیاسی تحلیل شده است. در پژوهش حاضر، ضمن تبیین اندیشه­‌ی سیاسی امام خمینی در شروع حرکت مبارزه­‌ای خود (خرداد ۴۲)، نوع تأثیر این اندیشه در درونمایه و صورت­‌بندی گونه­‌های مختلف عزاداری در محرم سال ۴۲ مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش از گونه مطالعه تاریخی - تطبیقی تفسیرگرا بود که مبتنی بر رهیافت­‌های کیفی و مطالعه عمیق و همه­‌جانبه­‌ی تعداد محدودی از موارد استوار گردید. در یافته­‌های پژوهش در زمینه­‌ی درونمایه مشخص شد که استعاره­‌ی «شاه، یزید زمان است» به عنوان کلیدی­‌ترین مفهوم در مراسم عزاداری ارائه‌ شده است. در زمینه‌­ی صورت­‌بندی نیز تغییرات در چهار دسته مورد بررسی قرار گرفت. در پایان ضمن تأیید پرسش اصلی پژوهش مبنی بر تأثیر اندیشه­‌ی سیاسی بر مراسم عزاداری، مشخص شد که تغییرات مذکور در صورت‌­بندی به هیچ عنوان به معنای عاری شدن عزاداری از ذات «عزادارانه‌» ی خود نبوده ‌است.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 570.81 K

10. تبیین آراء انتقادی امام خمینی در باره انتخابات و مجالس دوره پهلوی بر مبنای «نظریه انتقادی»

محسن بهشتی سرشت؛ مظفر شاهدی

دوره 6، شماره 23 ، زمستان 1396، ، صفحه 53-71

چکیده

  در طول حیات 72 ساله نظام مشروطه ایران (1285 – 1357 ش)، 24 دوره مجلس شورای ملی تشکیل شد. با احتساب مجلس دوره پنجم، که به‌ انقراض قاجاریه و انتقال سلطنت ایران به‌ سلسله پهلوی رأی مثبت داد، انتخابات 20 دوره اخیرِ ...  بیشتر در طول حیات 72 ساله نظام مشروطه ایران (1285 – 1357 ش)، 24 دوره مجلس شورای ملی تشکیل شد. با احتساب مجلس دوره پنجم، که به‌ انقراض قاجاریه و انتقال سلطنت ایران به‌ سلسله پهلوی رأی مثبت داد، انتخابات 20 دوره اخیرِ مجلس در زمان سلطنت رضاشاه و محمدرضاشاه پهلوی برگزار شد. در مقاله پیشِ رو، آراء انتقادی امام خمینی در موضوع برگزاری انتخابات و جایگاه مجالس شورای ملی در دوره رضاشاه و محمدرضاشاه پهلوی، مورد بررسی قرار گرفته است. هدف پژوهش، تبیین فرایندی است که، دلایل حقوقی - قانونی مخالفت‌­ها و انتقادات امام خمینی با سازوکار انتخابات و موقعیت مجالس شورای ملی آن روزگار را توضیح می‌­دهد. پژوهش حاضر به‌ روش بررسی تاریخی و آزمون نظریه انتقادی، که رویکرد بنیادین آن «فرایند آشکار کردن شکاف و اختلاف میان هدف درونی و واقعیت بیرونی یک پدیده» است، به‌ تحلیل و ارزیابی دیدگاه­های امام خمینی مبنی بر مقایسه جایگاه انتخابات و مجلس شورای ملی در قانون اساسی مشروطه و موقعیت آن در عرصه عمل سیاسی می‌­پردازد. یافته‌­های پژوهش سودمندی نظریه انتقادی برای تبیین آراء انتقادی امام خمینی در موضوع انتخابات و مجالس شورای ملی را تأیید می‌­کند؛ به‌ دلیل اعمال ‌نفوذ مقام سلطنت و قوه مجریه، میان جایگاه انتخابات و مجالس شورای ملی در قانون اساسی با موقعیت آن در عرصه عمل سیاسی تعارضی بنیادین شکل گرفته بود.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 5.07 MB

11. تحول زبان سیاسی در ایران از مشروطیت تا انقلاب اسلامی

علیرضا صدرا؛ مریم طاهری

دوره 6، شماره 23 ، زمستان 1396، ، صفحه 155-179

چکیده

  این مقاله به تاریخ معاصر ایران می­‌پردازد و با توصیف شرایط اجتماعی و سیاسی ایران از دوران قاجار تا پیروزی انقلاب اسلامی، توضیح می‌­دهد چگونه زبانی که در سیاست به کار می‌­رفت دچار تغییرات اساسی ...  بیشتر این مقاله به تاریخ معاصر ایران می­‌پردازد و با توصیف شرایط اجتماعی و سیاسی ایران از دوران قاجار تا پیروزی انقلاب اسلامی، توضیح می‌­دهد چگونه زبانی که در سیاست به کار می‌­رفت دچار تغییرات اساسی و تحولات بنیادی شد و این تغییرات چه تأثیر عمیقی بر زندگی فردی و اجتماعی ایرانیان بر جای گذاشت. به طوری که با تغییر زبان سیاسی، تحولات ژرفی در نگاه مردم به زندگی، شیوه زیست آنها، الگوی اندیشیدن آنها و در یک کلام در سرشت و سرنوشت آنها ایجاد و به انقلابی عظیم تحت رهبری شخصیتی مقتدر و زعیمی عالیقدر منجر شد. همچنین تأثیر تاریخ و سنت و زبان را بر اندیشه و وجود انسانها مورد بررسی قرار داده، توضیح می‌­دهد چگونه با برجسته کردن برخی نمادها توسط روشنفکران و روحانیان و احیای برخی جنبه‌­های سنت، فرهنگ دینی جامعه دچار تحول شد و زندگی مردم را متحول ساخت.    

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 5.3 MB

12. ناامنی‌های فرهنگی - سیاسی پیش روی انقلاب اسلامی با رویکردی بر اندیشه‌‌ی امام خمینی و آیت ‌الله مطهری

سعید قربانی؛ اکبر اشرفی

دوره 6، شماره 23 ، زمستان 1396، ، صفحه 205-229

چکیده

  انقلاب اسلامی ایران در طول عمر37ساله‌­ی خود مشکلات و مسائل گسترده­‌ای را تجربه کرده است و برای ادامه‌­ی خود نیازمند آن است که به بازبینی مشکلات و موانع پرداخته و خطرات و صدمات فرا روی آن  در آینده ...  بیشتر انقلاب اسلامی ایران در طول عمر37ساله‌­ی خود مشکلات و مسائل گسترده­‌ای را تجربه کرده است و برای ادامه‌­ی خود نیازمند آن است که به بازبینی مشکلات و موانع پرداخته و خطرات و صدمات فرا روی آن  در آینده بازشناسی شود تا ناامنی­های فراروی آن نتوانند مانع خط و بقاء و استمرار آن شوند البته ناامنی­های هر دوره ویژگی­‌های خاص خود را  دارد و با دوره‌­های دیگر متفاوت است، بنابراین هراندازه که هدف عالی­‌تر و از دسترس دورتر باشد امکان و فساد انقلاب کمتر خواهد بود، در این میان و درمسیرحرکت، مبارزه با آفات انقلاب از مسائل مهمی است که نیروهای انقلاب باید آن را شناسایی و رفع کنند، بدون تردید هر کشوری پس از انقلابی که در آن شکل می­‌گیرد، با چالش­‌ها و ناامنی­هایی مواجه می­‌شود و کشور ایران هم از این امر مستثنی نیست. انقلاب اسلامی را ناامنی­هایی از درون و بیرون تهدید می‌­کنند که منجر به افول آن گردد. نگارنده درصدد است با توجه به رویکرد تحلیلی – توصیفی و با استفاده از روش اسنادی، ناامنی­های فرهنگی - سیاسی پیش روی انقلاب اسلامی ایران را بر اساس اندیشه‌­های امام خمینیv و آیت ‌الله مطهری، موردبررسی قرار دهد و سؤال پژوهشی این‌که ناامنی­های فرهنگی - سیاسی که آینده‌­ی انقلاب اسلامی ایران را تهدید می­‌کنند کدامند؟ و امام خمینیv و آیت‌ الله مطهری در رابطه با این ناامنی­ها چه دیدگاهی دارند؟ یافته‌­های پژوهش این ‌که ناامنی­های پیش روی انقلاب اسلامی ازلحاظ فرهنگی و سیاسی موارد گسترده‌­ای را در برمی‌­گیرد و انقلاب اسلامی ایران اگر به دنبال اقتدار و پایداری است باید این ناامنی­ها را شناسایی کند و در مرحله­‌ی بعدی درصدد صیانت از آنها برآید.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 416.05 K

13. چالش‌‌های سیاسی داخلی فراروی انقلاب اسلامی در اندیشه امام خمینی

علی مرشدی زاد؛ عباس نوری

دوره 6، شماره 23 ، زمستان 1396، ، صفحه 231-252

چکیده

  سؤال اصلی این پژوهش آن است که چالش­‌های سیاسی داخلی  فراروی انقلاب اسلامی در اندیشه امام خمنیی v کدامند؟ برای پاسخ به این سؤال اندیشه سیاسی امام در چارچوب نظریه بحران اسپریگنز مورد بررسی قرار گرفت ...  بیشتر سؤال اصلی این پژوهش آن است که چالش­‌های سیاسی داخلی  فراروی انقلاب اسلامی در اندیشه امام خمنیی v کدامند؟ برای پاسخ به این سؤال اندیشه سیاسی امام در چارچوب نظریه بحران اسپریگنز مورد بررسی قرار گرفت که دارای چهار مرحله می­باشد : مشاهده بی­‌نظمی و بحران، تشخیص علل، تصویر جامعه ‌آرمانی و ارائه راه­حل و درمان درد. بر اساس یافته­های پژوهش،  ازمشکلات و بحران‌­های اصلی انقلاب اسلامی در بعد داخلی که می­‌تواند انقلاب و نظام اسلامی را از جانب قوای سه‌­گانه که از ارکان نظام محسوب می­‌شوند مورد آسیب و صدمه قرار دهد می­‌توان به تضعیف و تخریب یکدیگر، عدم استقلال و قاطعیت در عمل، عدم قانون‌­گرایی و توجه به قانون اشاره نمود. عمل نکردن به اسلام و احکام آن (منطبق نبودن عملکردها با احکام اسلامی، ناکارآمدی نظام سیاسی، عدم مشروعیت و مقبولیت نظام سیاسی، در به‌ وجود آمدن این بحران­ها را  می­‌توان مهم­‌ترین و اصلی­ترین علل و عوامل این بحران‌­ها و چالش-‌ها دانست. آرمان مطلوب امام خمینی برای از بین بردن این مشکلات، یک جامعه­‌ی آرمانی است که در آن برقراری عدالت اجتماعی، کسب استقلال و قاطعیت، برقراری قانون و حفظ مقررات اسلامی شکل گیرد. در آخر نیز امام خمینیe این راه‌­حل­ها را برای رفع بحران‌­ها و مشکلات بیان می­‌نمایند: عمل به اسلام و احکام اسلامی، قانون­گرایی، مردم­گرایی. این تحقیق با استفاده از روش تحلیل اسنادی، ‌اسناد و مدارک مربوط را گردآوری کرده است.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 5.38 MB

14. تقارن بومی سازی و اسلامی سازی علوم انسانی در اندیشه‌های امام خمینی(ره)

شجاع بهرامی؛ داود سبزی

دوره 6، شماره 22 ، پاییز 1396، ، صفحه 61-80

چکیده

  آنچه می­‌تواند ماهیت علوم انسانی و یا چیستی آن را بیان کند، شاید در نزدیک­‌ترین و در عین حال دقیق‌­ترین معنا «صفت» آن باشد: یعنی «انسانی»: که این امر به معنای آن است که این علوم ماهیتا، ...  بیشتر آنچه می­‌تواند ماهیت علوم انسانی و یا چیستی آن را بیان کند، شاید در نزدیک­‌ترین و در عین حال دقیق‌­ترین معنا «صفت» آن باشد: یعنی «انسانی»: که این امر به معنای آن است که این علوم ماهیتا، به گونه­‌ای بنیادین به انسان تعلق دارند. «انسان» هم موضوع این دانش­‌ها است و هم دانشگر و پژوهشگر آنها. بر این مبنا در این تحقیق، بر آنیم که با واکاوی آثار امام خمینیv این فرضیه را به آزمون بگذاریم  که در قاموس اندیشه ایشان، علوم انسانی نمی­تواند بریده از زیست بوم فرهنگی و اعتقادی نگریسته شود. این پژوهش و تدقیق، نهایتا ما را به این شناخت رهنمون می­سازد که در واقع هدف و رسالت علوم انسانی  در اندیشه امام خمینیv پاسخ­گویی به مسائل و بحران­های جامعه اسلامی است. و هنگامی که امام خمینیv از اسلامی شدن علوم انسانی صحبت می­کند در واقع همان بومی سازی علوم انسانی را با توجه به اقتضائات انقلاب اسلامی پی می­گیرد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 5.22 MB

15. بررسی وشناخت ابعاد شخصیتی امام خمینی با تاکید بر مختصات بینشی، منشی ورفتاری و تاثیر در پیشروندگی انقلاب اسلامی با محوریت اندیشه های حضرت آیت الله خامنه ای

حسین اسفندیار؛ غلامرضا خواجه سروی؛ حسین اسفندیار

دوره 6، شماره 21 ، تابستان 1396، ، صفحه 71-104

چکیده

  بررسی ابعاد شخصیتی رهبران سیاسی، که در تحولات عظیم تاریخی و معادلات بین المللی و ایجاد یک نظام سیاسی نقش داشته اند، این فرضیه را تقویت می کند که مطالعه چند بعدی بر روی شخصیت و مدل رفتاری آنان، ما را به ...  بیشتر بررسی ابعاد شخصیتی رهبران سیاسی، که در تحولات عظیم تاریخی و معادلات بین المللی و ایجاد یک نظام سیاسی نقش داشته اند، این فرضیه را تقویت می کند که مطالعه چند بعدی بر روی شخصیت و مدل رفتاری آنان، ما را به نتایج مهمی در علل و عوامل ریشه های پیشرفت آن شخصیت ویا نظام نزدیک می نماید، ضمن اینکه نقش بسزایی را در پویایی عقبه فکری و سیاسی نظام ها دارد که  با توجه به آن می توان کار آمدی نظام ها را تقویت نمود. امام خمینی به عنوان بنیانگذار یک نظام سیاسی جدید در ایران و همچنین یک فقیه برجسته شیعی، که دارای اندیشه های فلسفی، عرفانی و سیاسی عمیق می باشد، شناخته می شود  که منجر به شکل-گیری انقلاب اسلامی شده است. لذا باز شناسی ابعاد شخصیتی امام خمینی با تحلیل و تاکید بر مختصات بینشی، منشی ورفتاری شخصیت ایشان، علاوه بر اینکه ما را در فهم دقیق تر اندیشه های ایشان  کمک می-نماید، می توان چارچوب ها و مولفه های  پیشرفت و توسعه این نظام را نمایان سازد و به عنوان یک مدل و الگو برای کارآمدی نظام های سیاسی به خصوص نظام جمهوری اسلامی ایران مطرح باشد. به این منظور در واکاوی اندیشه های امام خمینی از دیدگاه های مقام معظم رهبری به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران و مفسر اندیشه و آراء امام خمینی استفاده خواهیم نمود. این پژوهش با روش تحلیلی و توصیفی به این سوالات خواهد داد. مختصات بینشی، منشی و رفتاری امام خمینی چیست و تاثیر آن بر پیشروندگی نظام جمهوری اسلامی به چه میزان است؟ ضرورت باز خوانی ابعاد شخصیتی امام خمینی چه تاثیری در نفوذ و اقتدار ایران در سطوح ملی و بین المللی دارد و نقش آن در ساخت تمدن اسلامی چیست؟ بر اساس یافته های پژوهش، پیشروندگی انقلاب اسلامی ایران به عنوان یک متغیر، تحت تاثیر ابعاد بینشی، منشی و رفتاری ایشان بوده است.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.48 MB

16. نقش و کارکردهای مجالس عزاداری حسینی در جامعه پذیری سیاسی با تاکید بر دیدگاه امام خمینی

مهدی نادری؛ عصمت احمدی

دوره 5، شماره 18 ، پاییز 1395، ، صفحه 215-239

چکیده

  در فرآیند جامعه پذیری سیاسی، افراد نسبت به وظایف، حقوق و نقش های سیاسی خویش در جامعه آگاه می‌ شوند. در جوامع شیعی، دین و نهادهای دینی (هیئت های مذهبی،‌ مناسک و مراسم عزاداری عاشورا) نسبت به سایر عوامل، ...  بیشتر در فرآیند جامعه پذیری سیاسی، افراد نسبت به وظایف، حقوق و نقش های سیاسی خویش در جامعه آگاه می‌ شوند. در جوامع شیعی، دین و نهادهای دینی (هیئت های مذهبی،‌ مناسک و مراسم عزاداری عاشورا) نسبت به سایر عوامل، نقش فعال‌ تر و موثرتری در فرآیند جامعه پذیری سیاسی برعهده دارند. امام خمینی با نوع نگاه و برداشت متفاوت خود از نهضت عاشورا، به خوبی ارزش ها و هنجارهای عاشورایی را در جامعه ایران نهادینه کرد و توانست با جامعه پذیری سیاسی برآمده از فرهنگ عاشورایی، انقلاب اسلامی مردم علیه ظلم و استبداد پهلوی را به فرجام رساند. نظر به تجربه موفق قیام ملت ایران به رهبری امام خمینی و اهمیت ابزار، سازه و محتوا در روند جامعه‌ پذیری ِسیاسی در جوامع شیعه، این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل اسنادی درصدد پاسخ به این سوال اصلی است: «بر اساس دیدگاه امام خمینی، نقش و کارکرد مجالس عزاداری در فرآیند جامعه‌ پذیری سیاسی ِجوامع شیعی چیست ؟». یافته های تحقیق مبین آن است که مجالس عزاداری مذهبی در جوامع شیعی با کارکرد هویتی (حفظ مکتب اسلام و حفظ کیان ملت)، کارکرد سیاسی (در امر نهادینه کردن هنجارهای سیاسی، وحدت بخشی، ثبات قدرت سیاسی، قدرت سازماندهی)، کارکرد تربیتی (در امر بصیرت افزایی، آگاهی بخشی، رشد سیاسی، صبر و استقامت) و کارکرد فرهنگ سیاسی (در امر شهادت طلبی، ایثار و فداکاری، ولایتمداری، حق طلبی، ظلم ستیزی) در جامعه پذیری سیاسی افراد ایفای نقش می نمایند.  

---

• مشاهده مقاله

17. فرایند وحدت جهان اسلام در اندیشه حضرت امام خمینی

ابراهیم کلانتری؛ امیرعلی کتابی

دوره 5، شماره 16 ، بهار 1395، ، صفحه 207-228

چکیده

  یکی از فضیلتها، بلکه واجبات مسلم دینی حفظ وحدت امت اسلام است،وحدتی که در اکثر ک شورهای جهان ا سلام بنا به عوامل داخلی و خارجی،مورد غفلت قرار گرفته و بعضا کشور اسلامی به جای ایجاد وحدت بینامت اسلام، خود ...  بیشتر یکی از فضیلتها، بلکه واجبات مسلم دینی حفظ وحدت امت اسلام است،وحدتی که در اکثر ک شورهای جهان ا سلام بنا به عوامل داخلی و خارجی،مورد غفلت قرار گرفته و بعضا کشور اسلامی به جای ایجاد وحدت بینامت اسلام، خود سردمدار تفرقه و فتنه گشته است و کاری میکند کهدشمن خارجی از عهده آن بر نمیآید. ازمسایل بغرنج و بنیانکن جوامعا سلامی که لطمات و خ سارات مادی و معنوی جبرانناپریری بر پیکر امتواحده اسلامی وارد ساخته، تفرقه و نفاق بین مراهب و ملل اسلامی است.اگر حر و ولع ک شورهای ا ستکباری به منابع و ذخایر جهان را بخ صودر منطقه ثروتمند خاورمیانه مدنظر قرار دهیم و این دو را کنارهم بگراریمپی به اهمیت این موضوع خواهیم برد و برهم زدن آرامش آن، کاملا روشنخواهد شد. شرایط به گونهای است که توجه خا و بصیرت دوچندانمیطلبد. این امر از دید مصلحان امت اسلام پنهان نمانده و همواره درصددایجاد وحدت بین مسلمین برآمده تا التیامبخش دردهای قلب خونین امتاسلامی باشند.در قرن حا ضر، ح ضرت امام خمینی  از منادیان وحدت ا سلامی بودند

---

• مشاهده مقاله

18. بررسی نقش تطبیقی امام خمینی و دکتر علی شریعتی در بسیج انقلابی سال 1357

امین نواختی مقدم؛ حمید سرمدی

دوره 4، شماره 15 ، زمستان 1394، ، صفحه 193-208

چکیده

  هدف از نگارش این پژوهش، بررسی تطبیقی نقش امام خمینی و دکتر علی شریعتی در بسیج انقلابی انقلاب اسلامی می‌باشد. انقلاب 1357 موسوم به «معجزه کبیر قرن» موجب ظهور ایدئولوگ‌های بزرگی در نقش بسیج‌گری انقلاب ...  بیشتر هدف از نگارش این پژوهش، بررسی تطبیقی نقش امام خمینی و دکتر علی شریعتی در بسیج انقلابی انقلاب اسلامی می‌باشد. انقلاب 1357 موسوم به «معجزه کبیر قرن» موجب ظهور ایدئولوگ‌های بزرگی در نقش بسیج‌گری انقلاب شد که بی‌تردید نقش این دو شخصیت به وضوح قابل مشاهده است. نگارندگان معتقدند به دلایل عدیده‌ای نقش امام خمینی در فرایند بسیج انقلابی، فراگیرتر از دکتر شریعتی است و برخلاف جمعی از اندیشمندان و محققان برجسته انقلاب که به دکتر شریعتی به‌عنوان رهبر فکری و ایدئولوگ اصلی بسیج‌گری انقلاب نظر دارند، استدلال این پژوهش این است که نقش امام در این خصوص بی‌بدیل بوده، شامل همه اقشار جامعه اعم از توده و روشنفکر می‌شد و گفتمان خمینیسم در روند مبارزات انقلابی و نیز استقرار نظام جمهوری اسلامی گفتمان مسلط بود، ولی بسیج‌گرایی دکتر شریعتی عمدتاً به محافل روشنفکری و آکادمیک محدود می‌شد و حیطه شمول آن محصورتر بود.    

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 226.09 K

19. مؤلفه‌های اتحاد اسلامی در اندیشه امام و رهبری و جایگاه آن در انقلاب اسلامی

بهاءالدین قهرمانی نژاد شایق

دوره 4، شماره 15 ، زمستان 1394، ، صفحه 75-86

چکیده

  از اصلی‌ترین مبانی اندیشه، سیره و منش امام خمینی، که بازخورد بیرونی آن به‌عنوان سیاست راهبردی انقلاب اسلامی بروز نموده، توجه به اتحاد امت اسلامی است. به همین جهت، وحدت کلمه، پرهیز از تفرقه، تمرکز بر ...  بیشتر از اصلی‌ترین مبانی اندیشه، سیره و منش امام خمینی، که بازخورد بیرونی آن به‌عنوان سیاست راهبردی انقلاب اسلامی بروز نموده، توجه به اتحاد امت اسلامی است. به همین جهت، وحدت کلمه، پرهیز از تفرقه، تمرکز بر مشترکات، اتحاد و همدلی و منافع امت اسلامی از آموزه‌های اصیل و دیرین امام راحل و خلف صالحش، رهبر معظم انقلاب اسلامی است. واکاوی و بررسی مؤلفه‌ها و تعیین معیارهای این آموزه راهبردی، مسئله‌ای است که این مقاله عهده‌دار پاسخ آن است. ضرورت این پژوهش، علاوه بر اهمیت موضوعی، کاربردی و راهبردی آن، اثبات این واقعیت است که از دید امام (قده)، اتحاد امت اسلامی، نه یک تاکتیک و روش، بلکه ضرورتی فطری و فریضه‌ای الهی است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 200.74 K

20. شیوه مبارزاتی امام خمینی+ در چهارچوب قدرت نرم، با بهره‌گیری از آموزه‌های دینی

محمد شفیعی‌فر؛ فریدون فائضی‌نیا؛ اردوان محمدی

دوره 2، شماره 7 ، زمستان 1392، ، صفحه 63-84

چکیده

  در تاریخ معاصر ایران دو نوع شیوه مبارزاتی سیاسی ـ پارلمانی و مسلحانه مرسوم بوده است، اما هر دو شیوه بنابه دلایلی ناکام مانده و توفیقی در پی نداشته است. در دهه 1350 امام خمینی+ با ابداع یک شیوه مبارزاتی جدید، ...  بیشتر در تاریخ معاصر ایران دو نوع شیوه مبارزاتی سیاسی ـ پارلمانی و مسلحانه مرسوم بوده است، اما هر دو شیوه بنابه دلایلی ناکام مانده و توفیقی در پی نداشته است. در دهه 1350 امام خمینی+ با ابداع یک شیوه مبارزاتی جدید، توانست به عمر نظام سخت‌افزاری طاغوت پایان دهد. بنابراین، پژوهش حاضر تلاش دارد به بررسی شیوه مبارزاتی امام خمینی+ در مقابله با رژیم طاغوتی پهلوی در قالب قدرت نرم با بهره‌گیری از آموزه‌های دینی بپردازد. در همین ارتباط، ابتدا به مؤلفه‌های فرهنگی ـ مذهبی مولد قدرت نرم پرداخته می‌شود و در ادامه ضمن بررسی اقدامات امام در جهت بازتولید قدرت نرم با بهره‌گیری از الگوهای دینی ـ اعتقادی، در قسمت پایانی به استراتژی‌های مبارزاتی امام خمینی+ در مبارزه با رژیم پهلوی پرداخته خواهد شد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 308.6 K

21. روش‌شناسی اندیشه سیاسی امام خمینی+

محمدحسین جمشیدی؛ داود سبزی

دوره 2، شماره 7 ، زمستان 1392، ، صفحه 7-30

چکیده

  امام خمینی از محققان، فقیهان، متکلمان و اندیشمندانی است که با تحقیق و پژوهش در عرصه‌های گوناگون روشمندانه برخورد کرده است. از آنجایی که سیاست با موضوعیت انسان به تمام ابعاد هدایتی او نظر دارد لذا آثار ...  بیشتر امام خمینی از محققان، فقیهان، متکلمان و اندیشمندانی است که با تحقیق و پژوهش در عرصه‌های گوناگون روشمندانه برخورد کرده است. از آنجایی که سیاست با موضوعیت انسان به تمام ابعاد هدایتی او نظر دارد لذا آثار امام خمینی از تکثر روشی برخوردار است و اندیشه سیاسی امام خمینی به لحاظ روش‌شناسی امری چند بعدی و مبتنی بر تمام منابع و ابزارهای معرفتی مورد نظر اوست. از این رو پرسش این نوشتار بیان چیستی روش‌شناسی امام خمینی+ در اندیشه سیاسی است. با بررسی آثار امام خمینی+ می‌توان دریافت که روش‌های برهانی فلسفی، جدلی کلامی، استنباطی فقهی، اخلاقی، تفسیری و تاریخی برای امام حائز اهمیت است. به گونه‌ای که ادراک صحیح اندیشه سیاسی امام خمینی+ راهی جز شناخت این روش‌ها در آثار او و چگونگی کاربرد آنها نمی‌باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 279.66 K

22. مرکزیت معنایی ولایت سیاسی فقیه در اندیشه سیاسی امام خمینی و جایگاه مردم در آن

نجف لک‌زایی؛ علی‌اکبر باقری

دوره 2، شماره 6 ، پاییز 1392، ، صفحه 49-70

چکیده

  امام خمینی هم در عرصه نظر و هم در مقام عمل، پایه و اساس نظام سیاسی خود را بر «ولایت مطلقه فقیه» استوار کرده و الگوی حکومت اسلامی را با تولی و ولایت سیاسی فقیه جامع الشرائط ترسیم کرد و نقش و جایگاه ...  بیشتر امام خمینی هم در عرصه نظر و هم در مقام عمل، پایه و اساس نظام سیاسی خود را بر «ولایت مطلقه فقیه» استوار کرده و الگوی حکومت اسلامی را با تولی و ولایت سیاسی فقیه جامع الشرائط ترسیم کرد و نقش و جایگاه مردم در نظام اسلامی نیز در اندیشه ایشان در همین چارچوب معنا و مفهوم می‌یابد. در اندیشه امام، نقش اصلی و کلیدی مردم در مرحله تحقق حکومت ولایی می‌باشد؛ چون بدون مردم و استقبال و خواست آنها و مشارکت همه‌جانبه مردم، حکومت تحقق نمی‌یابد اگرچه حاکم، شخصی مانند علی بن ابیطالب باشد. در این پژوهش با بررسی مرکزیت معنایی اندیشه سیاسی امام راحل که همان ولایت سیاسی فقها در عصر غیبت می باشد به جایگاه مردم در اندیشه‌های وی پرداخته شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 334.43 K

23. بررسی و تحلیل جایگاه رهبری در نظام جمهوری اسلامی ایران

محمدجواد نوروزی؛ علی اکبر باقری

دوره 1، شماره 3 ، زمستان 1391، ، صفحه 185-208

چکیده

  رهبری در جامعه اسلامی وظیفه هدایت معنوی مردم و اداره کشور را بر عهده دارد و هدایت کننده نهادهای حکومتی در مسیر اجرای صحیح قوانین اسلامی است. به همین دلیل، رهبری در حکومت اسلامی برعهده «ولی فقیه»، ...  بیشتر رهبری در جامعه اسلامی وظیفه هدایت معنوی مردم و اداره کشور را بر عهده دارد و هدایت کننده نهادهای حکومتی در مسیر اجرای صحیح قوانین اسلامی است. به همین دلیل، رهبری در حکومت اسلامی برعهده «ولی فقیه»، یعنی کسی است که کارشناس و صاحب نظر در مورد مسائل اسلامی است. انقلاب اسلامی ایران در سه دهه گذشته رخدادهای مهمی را پشت سر گذاشته و از برهه‌های حساس و سرنوشت‌ساز با سربلندی عبورکرده است. بی‌تردید یکی از عوامل مهم و تعیین‌کننده در این مسیر، نقش رهبری در هدایت امور و تحقق اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران بوده است. لذا در این مقاله به بررسی و تحلیل جایگاه رهبری امام خمینی و مقام معظم رهبری خواهیم پرداخت.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 250.5 K

24. تعاملات مشارکت سیاسی و امنیت ملی از منظر امام خمینی+

بهرام اخوان کاظمی

دوره 1، شماره 3 ، زمستان 1391، ، صفحه 33-54

چکیده

  امام خمینی زیر بنای اساسی امنیت و ابعاد مادی و غیر مادی آن را در حوزه امنیت معنوی و ایمان الهی جستجو می‌کند و هدف حکومت را تأمین امنیت و آرامشی می‌داند که به دنبال آن، تعالی و سیر روحی و الی الله و هدایت ...  بیشتر امام خمینی زیر بنای اساسی امنیت و ابعاد مادی و غیر مادی آن را در حوزه امنیت معنوی و ایمان الهی جستجو می‌کند و هدف حکومت را تأمین امنیت و آرامشی می‌داند که به دنبال آن، تعالی و سیر روحی و الی الله و هدایت به سوی خدا پیدا شود و زمینه‌های توجه به خدا و عبودیت الهی و سیر به سوی خدا محقق گردد. از این منظر، فقط حکومت عادله‌ای که دارای انگیزه‌های الهی، اخلاقی و مبتنی بر ارزش‌های معنوی انسانی باشد خواهد توانست امنیت را برقرار و جامعه را مهار و اصلاح کند. این همان حکومتی است که انبیا به دنبال آن بوده‌اند و چنین حکومتی جز با همراهی و مشارکت مردم و نقش تثبیتی آنان محقق نخواهد شد. بنابراین،اصلی‌ترین هدف تأسیس نظام سیاسی، تحقق جامعه‌ای توحیدی و بر پایه امنیت معنوی و ایمان به خالق متعال بوده و مشارکت و مطاوعت مردمی نیز مکمل و متمم و ابزار نیل به این هدف متعالی است. ضمن اینکه این مشارکت از جنس مسئولیت و تکلیف شرعی و همگانی است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 273.86 K

25. تحلیل و بررسی سیر تطور و تکامل نظریه ولایت فقیه در اندیشه فقهای شیعه (با تأکید بر نظریه ولایت مطلقه فقیه امام خمینی+)

ابراهیم کلانتری؛ حسین فرزانه‌پور؛ مسلم خسروی زارگز

دوره 1، شماره 3 ، زمستان 1391، ، صفحه 9-32

چکیده

  علمای بزرگ شیعه سعی کرده‌اند جداگانه یا در لابه‌لای مباحث خود اشاراتی عمیق و یا کوتاه به نظریه ولایت فقیه داشته باشند. هر قدر به لحاظ زمانی به دوره معاصر نزدیک‌تر می‌شویم مباحث مربوط به این نظریه گسترده‌تر ...  بیشتر علمای بزرگ شیعه سعی کرده‌اند جداگانه یا در لابه‌لای مباحث خود اشاراتی عمیق و یا کوتاه به نظریه ولایت فقیه داشته باشند. هر قدر به لحاظ زمانی به دوره معاصر نزدیک‌تر می‌شویم مباحث مربوط به این نظریه گسترده‌تر و عمیق‌تر می‌شود که سرآمد همه آنها نظریه ولایت مطلقه فقیه امام خمینی است. نوشتار حاضر بر آن است تا مراحل تولد، تکوین و تکمیل این نظریه سیاسی ناب را مورد بحث قرار دهد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 277.64 K