وضعیت‌شناسی عفاف وحجاب در جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ ومعارف اسلامی، قم، ایران

2 دانش آموخته حوزه علمیه کارشناسی ارشد رشته بیوتکنو لوژی پزشکی،دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.

چکیده

یقیناً پایبندی به عفاف و بارزترین مصداق آن حجاب بعنوان حکم واجب دینی و ارزشی اخلاقی واجد پیامدهای مثبت وتاثیر گذار در سلامت، امنیت ورشد وتعالی هر جامعه انسانی و ازجمله اولین موضوعاتی که، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بعنوان راهبرد ی کلان در دیدگاه امام خمینی(ره) و در سیاستگذاری، برنامه‌ریزی‌ها و تصویب قوانین مورد توجه قرار گرفت و بدیهی است که، نفس تشکیل حکومت بر مبنای دین اسلام، دلیلی عقلانی است که موجب گردیده الزام به عفاف وحجاب در قوانین جمهوری اسلامی ایران طرح ومقرراتی برای آن وضع شود. این پژوهش درصدد بررسی وضعیت پایبندی به عفاف درجهار دهه بعد از انقلاب اسلامی با احصاء اعم و انواع سیاستگذاری‌ها، برنامه‌ها و اقدامات است تا وضعیت موجود، مقدورو مطلوب پایبندی به عفاف روشن گردد. ضرورت تحقیق پیش رو این است که، علی‌رغم اینکه تشکیل نظام اسلامی موجب شد، زمینه و بسیاری ازملزومات مقتضی برای اجرای قوانین اسلام واز جمله عفاف وحجاب فراهم آید، اما با نگاهی واقع بینانه به وضعیت موجود و چالش‌های پیش رو شاهدیم که هنجارشکنی وعدم پایبندی برخی به عفاف وحجاب در جامعه به شکل هنجار رایج مطرح شده است و بعید نیست اگر چاره‌جویی انجام نگیرد بعنوان یک عرف مقبول نگریسته شود. بنابراین بازخوانی عفاف در مبانی و سنخ‌شناسی مفهوم عفاف بعنوان حق یا تکلیف و واکاوی اقدامات انجام گرفته برای آگاهی از وضعیت موجود جامعه در پایبندی به دلیل آگاهی از لزوم اصلاح ویا تکمیل در راستای سوق پیدا کردن جامعه به سوی وضعیت مقدور با توجه به ظرفیت‌ها و در چشم‌انداز موسع‌تر به سوی وضعیت مطلوب و راهکارها ضروری می‌نماید. روش پژوهش از نوع کاربردی واز جهت روش توصیفی ـ تحلیلی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Status of Chastity and Hijab in the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • nyyarah ghavi 1
  • Masoumeh Amirloo 2
1 Assistant professor at Research Institute for Islamic Sciences and Culture
2 Graduate of the seminary and master of medical biotechnology, Tehran University of Medical Sciences.
چکیده [English]

Adherence to chastity and hijab as the most prominent example of it and as an obligatory religious and moral value rule which have positive and effective consequences on the health, security, growth and excellence on any human society, has certainly been one of the first issues after the victory of the Islamic Revolution as a grand strategy in Imam Khomeini’s view and in policy-making, planning and passing laws. It is obvious that the very formation of a government based on the religion of Islam in Iran is a rational reason that would led to the requirement of chastity and hijab in the laws. This study seeks to examine the status of adherence to chastity in four decades after the Islamic Revolution by studying the enumerating a variety of policies, programs and actions in order to clarify the current situation and possible and desirable adherence to chastity. The necessity of the forthcoming research is that, despite the fact that the formation of the Islamic system caused the necessary grounds and many requirements for the implementation of Islamic laws, including chastity and hijab, but with a realistic view of the current situation and the challenges ahead, we see that breaking the norm and non-adherence of some females to chastity and hijab in society has been raised as a common norm and it is not unlikely that if no solution is found, it will be considered as an acceptable custom. Therefore, re-reading chastity in the principles and typology of the concept of chastity as a right or duty and analyzing the measures taken to be aware of the current state of society in adherence due to be awareness of the need for reform or completion in order to lead society to the possible situation according to capacity is necessary. The research method is the applied one and descriptive-analytical in its method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chastity
  • Hijab
  • Islamic Republic of Iran
  • Law

مراجع

  1. قرآن کریم.
  2. آمدی تمیمی، عبدالواحد، بی‌تا، غررالحکم و درر الحکم، نشر دارالکتاب اسلامی.
  3. اتکینسون، آر. اف، 1369، درآمدی بر فلسفه اخلاق، ترجمه سهراب علوی‌نیا، تهران، مرکز ترجمه ونشر کتاب
  4. افشار، اباذر، 1393، رسانه ملی ونهادینه سازی فرهنگ عفاف وحجاب، مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا وسیما
  5. بندر ریگی، محمد، 1362، فرهنگ جدید عربی ـ فارسی، انتشارات اسلامی.
  6. بنیانیان، حسن، 1389، پوشش اسلامی چالش‌ها و راه کارها، چاپ نهال.
  7. پیزادانی، مهدی، 1390، مجموعه قوانین ومقررات عفاف وحجاب، تهران مرکز بین المللی ترویج فرهنگ عفاف وحجاب.
  8. توفیقی، حسین، 1384، آشنائی ادیان بزرگ، تهران، انتشارات سمت.
  9. جعفری، محمد تقی، 1384، علم و دین در حیات معقول، تهران، موسسه تدوین و نشر آثار علامه محمد تقی جعفری.
  10. جین هولم وجان بوک، 1384، زن در ادیان بزرگ جهان، علی غفاری، تهران، انتشارات امیرکبیر.
  11. حر عاملی، محمد بن حسن، بی‌تا، وسائل‌الشیعه، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
  12. حکمت نیا، محمود، ۱۳۹۰، حقوق و مسئولیت‌های فردی و اجتماعی زن (نظام حقوق زن / ج2)، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  13. خمینی، روح الله، 1370، صحیفه امام، تهران، موسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی.
  14. خمینی، روح الله، ‌1382، شرح حدیث جنود عقل وجهل، تهران، موسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی(ره).
  15. داوودی، محمد، 1388، مبانی و مفاهیم اخلاق اسلامی، قم، نشر معارف.
  16. دشتی، محمد، 1380، ترجمه نهج‌البلاغه، تهران، نشر پیروز.
  17. دورانت، ویلیام جیمز، 1385، تاریخ تمدن، تهران،انتشارات علمی ـ فرهنگی.
  18. رفیع پور،فرامرز، 1379، توسعه وتضاد، تهران، شرکت سهامی انتشار.
  19. ری شهری، محمد، 1386، میزان الحکمه، سازمان چاپ ونشر دارالحدیث.
  20. سالنامه زرتشتیان، 1372، تهران، انجمن زرتشتیان ایران.
  21. شلیت، وندی و لی دموس، نانسی، 1388، دختران به عفاف روی می‌آورند، قم، دفتر نشر معارف.
  22. شلیت، وندی، 1383، فمینیسم درامریکا تا سال 2003، قم، دفتر نشر معارف
  23. صدوق، محمد بن علی، 1385، من‌لایحضره الفقیه، نشر انصاریان.
  24. طبرسی، فضل بن حسن، 1365، مکارم الاخلاق، ترجمه عبدالرحیم حقیقی بخشاثی و ابراهیم میرباقری، نشر فرهانی.
  25. طوسی، محمد بن محمد، بی‌تا، اخلاق ناصری، تهران، علمیه اسلامیه.
  26. فاضل، محمدهادی، 1386، «بررسی لزوم وحدود حجاب در فقه اهل تسنن»، کتاب زنان، فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان، سال دهم، ش 37.
  27. فتحعلی، محمود، 1387، فلسفه اخلاق، قم، دفتر نشر معارف.
  28. قلی پور، آرین، 1386، «نقش دولت در نهادینه سازی حجاب»، کتاب زنان، فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان، سال دهم، ش 38.
  29. قمی، عباس، 1384، سفینه‌البحار و مدینه الحکم و الاثار، قم، بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
  30. قوی وهمکاران، نیره، 1388، مأخذشناسی پوشش، معاونت فرهنگی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها.
  31. کتاب مقدس، 1378، انجمن کتاب مقدس.
  32. کاشانی، مجید، 1387، بررسی وشناخت وضعیت حجاب اسلامی دانشجویان در دانشگاهها، معاونت آموزشی و پژوهشی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها.
  33. محبوبی‌منش، حسین، 1386، «تحلیل اجتماعی مسئله حجاب»، کتاب زنان، فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان، سال دهم، ش 38.
  34. محمدی آشنانی، علی، 1378، حجاب در ادیان الهی، نشر یاقوت.
  35. مصباح یزدی،محمدتقی، 1380، نظریه سیاسی اسلام، ‌قم، انتشارات موسسه.
  36. مکارم شیرازی، ناصر، 1382، اخلاق اسلامی در نهج البلاغه، قم، ناشر مدرسه الامام علی بن ابی‌الطالب.
  37. مکارم شیرازی، ناصر، 1362، تفسیر نمونه، قم، ‌دارالکتب الاسلامیه.
  38. مهدوی زادگان، داود، 1386، «تأملی در چگونگی الزام حجاب»، کتاب زنان، فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان، سال دهم، ش 37.
  39. نراقی، احمد، 1361، معراج السعادات، تهران، رشیدی.
  40. یزدخواستی، بهجت، 1386، «حجاب زنان با رویکرد جامعه شناسی»، کتاب زنان، فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان، سال دهم، ش 38
  41. طلاعات، 16 /4 / 1359ص2 ش 16283.
  42. پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ ونشر آثار آیت الله سید علی خامنه ای((ww.khamenei.ir
  43. ترکاشوند، امیرحسین، 0 139، حجاب شرعی در عصر پیامبر (persi anbbg.ir )و blggsppot. com baznagari)
  44. شورای عالی انقلاب فرهنگی iranculture.org
  45. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایرانdadiran.ir
  46. کیهان، 16 /4 / 1359ص3 ش11038؛ 22 / 4 / 1359 ص3 ش 11043 و6/ 4/ 1360 ص4 ش 11318)
  47. مجلس شورای اسلامیparliran.ir
  48. همشهری، ش، 4268، صدیق سروستانی، رحمت الله (1386)، « همه متهمیم».

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار