شاخص‌های سیاسی انقلابیون از دیدگاه قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری تفسیر تطبیقی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران

2 استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران

چکیده

انقلاب اسلامی ایران با تأسی از تعالیم وحیانی قرآن و اهل‌بیت علیهم‌السلام به پیروزی رسید و انقلابی گری یکی از ارزش‌های جامعه اسلامی تلقی گردید. انقلابیون نیز در حوزه‌های مختلف مورد نیاز جامعه از جمله سیاست، فرهنگ و اقتصاد برای پیشبرد اهداف انقلاب تلاش کردند، حضور در این عرصه‌ها به‌ویژه عرصه سیاست، به دلیل عدم همسانی تعاریف و فقدان معیارهای سنجه‌پذیر و معین، همواره با فراز و فرودهایی همراه بوده است، این پژوهش درصدد است تا معیارهای سیاسی انقلابی گری را با معیار قرآن مورد بازبینی و بازیابی قرار دهد. از این رو با تحلیل آیات قرآن کریم و با کمک داده‌های کتابخانه‌ای در پی پاسخ به این سؤال است که شاخص‌های سیاسی انقلابیون از دیدگاه قرآن چیست؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد پیروی از رهبری جامعه اسلامی، صراحت در بیان مواضع انقلابی، اعتماد به نیروهای داخلی، حساسیت در برابر دشمن، رعایت تقوای سیاسی، رعایت ارزش‌های مقبول زندگی اجتماعی و مبارزه با فساد درونی نیروهای انقلابی از مهم‌ترین شاخص‌های سیاسی انقلابیون از نگاه قرآن هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Political characteristics of revolutionaries from the perspective of the Qur'an

نویسندگان [English]

  • ahad davari chelaghaee 1
  • Mahdi Bakouei 2
1 Faculty of Quranic Science and Islamic Culture
2 Assistant professor and faculty member of Quranic Science and Islamic Culture
چکیده [English]

The Islamic Revolution of Iran won with the revelation of the revelatory teachings of the Qur'an and the Ahl al-Bayt (as), and revolutionaryism was considered one of the values ​​of the Islamic society. The revolutionaries also tried to advance the goals of the revolution in various areas needed by society, including politics, culture and economics. This study seeks to review and retrieve the political criteria of revolutionaryism with the criteria of the Qur'an. Therefore, by analyzing the verses of the Holy Quran and with the help of library data, it seeks to answer the question: what are the political characteristics of revolutionaries from the Quran's point of view? Findings show that following the leadership of the Islamic society, explicitly expressing revolutionary positions, trusting internal forces, sensitivity to the enemy, observing political piety, observing acceptable values ​​of social life and fighting internal corruption of revolutionary forces are the most important political characteristics of revolutionaries according to Quran are.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Index
  • politics
  • revolutionaryism
  • revolutionaries
  • the Holy Quran

مراجع

  1. قرآن کریم (ترجمه محمدمهدی فولادوند، 1373، تهران، دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی)
  2. نهج‌البلاغه، (ترجمه حسین انصاریان، 1386، تهران، پیام آزادی).
  3. ابن ابی حاتم، عبدالرحمن بن محمد، (1419 ق)، تفسیر القرآن العظیم، ریاض، مکتبة نزار مصطفی الباز.
  4. ابن ابی یعقوب،‌ احمد، (بی‌تا)، تاریخ الیعقوبی،‌ قم، اهل‌بیت علیهم‌السلام.
  5. ابن اعثم کوفی، احمد بن علی، (1411 ق)، الفتوح، بیروت، دار الأضواء.
  6. ابن‌بابویه، محمد بن علی، (1413 ق)، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  7. ابن‌بابویه، محمد بن علی، (1395 ق)، کمال‌الدین و تمام النعمة، تهران، اسلامیه.
  8. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، (1404 ق)‌، تحف العقول عن آل الرسول صلی الله علیهم، قم، جامعه مدرسین.
  9. ابن عاشور، محمد بن طاهر، (1984 ق)، التحریر و التنویر، تونس، دار التونسیة للنشر.
  10. ابن فارس، احمد، (1404 ق)، معجم المقاییس اللغة، قم، مکتب الاعلام الاسلامی.
  11. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، (1419 ق)، تفسیر القرآن العظیم ‌، بیروت، دارالکتب العلمیة.
  12. بابا پور گل‌افشانی، محمدمهدی، (1390)، انقلاب اسلامی ایران زمینه‌ها و فرایند شکل‌گیری، قم، مرکز بین‌المللی نشر المصطفی صلی الله علیه و آله و سلم.
  13. بشریه، حسین، (1387)، آموزش دانش سیاسی: مبانی علم سیاست نظری و تأسیسی، تهران، موسسه نگاه معاصر.
  14. بلاذری، احمد بن یحیی، (1417 ق)، أنساب الأشراف ‌، بیروت، دارالفکر.
  15. ثعلبی، احمد بن محمد، (1422 ق)، الکشف و البیان، بیروت، دار إحیاء التراث العربی.
  16. جزری،‌ ابن اثیر، (1385)، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار الصادر.
  17. جوادی آملی، عبدالله، (1389)، ولایت فقیه ولایت فقاهت و عدالت، قم، اسراء.
  18. حسنی، علی‌اکبر، (1380)، تاریخ تحلیلی و سیاسی اسلام، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
  19. حمیری، عبدالله بن جعفر، (1413 ق)، قرب الإسناد، قم، مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام.
  20. دیلمی، حسن بن محمد، (1408 ق)، أعلام الدین فی صفات المؤمنین ‌، قم، مؤسسة آل‌البیت علیهم‌السلام.
  21. ذهبی،‌ شمس‌الدین، (1409 ق)،‌ تاریخ الإسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، بیروت، دار الکتاب العربی.
  22. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (1412 ق)، مفردات ألفاظ القرآن ‌، بیروت / دمشق، دار القلم / الدار الشامیة.
  23. رضایی اصفهانی، محمدعلی، (1385)، منطق ترجمه قرآن، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی.
  24. زمخشری، محمود، (1407 ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دارالکتاب العربی.
  25. سبحانی تبریزی، جعفر، (1363)، فروغ ابدیت، قم، نشر دانش اسلامی.
  26. سبحانی تبریزی، جعفر، (1425 ق)، رسائل و مقالات، قم، موسسه امام صادق علیه‌السلام.
  27. سمرقندی، نصر بن محمد، (1416 ق)، تفسیر السمرقندی المسمی بحر العلوم، بیروت، دارالفکر.
  28. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر، (1404 ق)، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، قم، کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی.
  29. شجاعیان، محمد، (1382)، انقلاب اسلامی و رهیافت فرهنگی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  30. شعیری، محمد بن محمد، (بی‌تا)، جامع الأخبار، نجف، مطبعة حیدریة.
  31. طباطبایی، محمدحسین، (1417 ق)، المیزان فی تفسیر القرآن ‌، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  32. طبرانی، سلیمان بن احمد، (2008 م)، التفسیر الکبیر: تفسیر القرآن العظیم، اردن/ اربد: دار الکتاب الثقافی.
  33. طبرسی، فضل بن حسن، (1372)‌، مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن ‌، تهران، ناصرخسرو.
  34. طبری، محمد بن جریر، (1387 ق)، تاریخ الأمم و الملوک، بیروت، دارالتراث.
  35. طبری، محمد بن جریر، (1412 ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن ‌، بیروت، دار المعرفه.
  36. طوسی، محمد بن حسن، [بی‌تا]، التبیان فی تفسیر القرآن ‌، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
  37. علیدوست، ابوالقاسم، (1391)، فقه و عقل، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  38. عیاشی، محمد بن مسعود، (1380 ق)، تفسیر العیاشی، تهران، المطبعة العلمیة.
  39. عیوضی، محمدرحیم، (1387)، انقلاب اسلامی، زمینه‌ها و ریشه‌های آن، قم، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری.
  40. فارسی، جلال‌الدین، (1374)، فرهنگ واژه‌های انقلاب اسلامی، [مشهد]: بنیاد فرهنگی امام رضا علیه‌السلام.
  41. فارسی، جلال‌الدین، (۱۳۶۱)، انقلاب تکاملی اسلام، تهران، وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
  42. فخر رازی، محمد بن عمر، (1420 ق)، التفسیر الکبیر/ مفاتیح الغیب، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
  43. فراهیدی، خلیل بن احمد، (1409 ق)، العین ‌، قم، هجرت.
  44. قرشی بنابی، علی‌اکبر، (1371)، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الإسلامیة.
  45. قرطبی، محمد بن احمد، (1364)، الجامع لأحکام القرآن، تهران، ناصرخسرو.
  46. قطب‌الدین راوندی، سعید بن هبة الله، (1405 ق)، فقه القرآن، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
  47. قمی، علی بن ابراهیم، (1404 ق)‌، تفسیر القمی، ‌ قم، دار الکتاب.
  48. قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، (1422 ق)، ینابیع المودة لذو القربی، قم، اسوه.
  49. کلینی، محمد بن یعقوب، (1429 ق)، الکافی، قم، دار الحدیث.
  50. لیثی واسطی، علی بن محمد، (1376)، عیون الحکم و المواعظ، قم، دار الحدیث.
  51. محمدی، منوچهر، (1387)، انقلاب اسلامی، زمینه‌ها و پیامدها، قم، دفتر نشر معارف.
  52. مصباح یزدی، محمدتقی، (1380)، بحثی ساده و کوتاه پیرامون حکومت اسلامی و ولایت فقیه، تهران، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل سازمان تبلیغات اسلامی.
  53. مصباح یزدی، محمدتقی، (1384)، انقلاب اسلامی جهشی در تحولات سیاسی تاریخ، قم، موسسه آموزشی پژوشی امام خمینی رحمه الله.
  54. مصباح یزدی، محمدتقی، (1387)، انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمه الله.
  55. مصباح یزدی، محمدتقی، (1388)، جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی.
  56. مطهری، مرتضی، (1378)، مجموعه آثار، تهران / قم، صدرا.
  57. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، (1374)، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیة.
  58. واحدی نیشابوری، علی بن احمد، (1411 ق)، اسباب نزول القرآن،‌ بیروت، دار الکتب العلمیة.
  59. مهدی باکویی، مهدی و داوری چلقائی، احد، (1396)، مراتب حساسیت نیروهای انقلابی در برابر دشمن از دیدگاه قرآن کریم، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره 22: ص 31 – 60.
  60. بهروزی لک، غلامرضا، (1392)، رویکردهای مطالعات سیاسی در قرآن کریم، پژوهش‌های سیاست اسلامی، شماره 2: ص 39 – 62.
  61. لک زایی، نجف و اسفندیار، رجبعلی، (1394)، مناسبات فرهنگ و سیاست از دیدگاه امام خمینی رحمه الله، پژوهش‌های معاصر انقلاب اسلامی، شماره 1: ص 1- 20.
  62. نخعی، هادی، (1390)، انقلاب: بغرنجی در مفهوم، تنوع در مصداق، مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 24: ص 131 – 170.
  63. نیکفر، جاسب و باقری، محمد، (1395)، انقلاب در قرآن، مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 46: ص 7 – 20.
  64. هادیان، ناصر، (1391)، مفهوم انقلاب و تحولات جهان عرب، مجله سیاست، شماره 24: ص 205 – 222.
  65. سخنرانی مقام معظم رهبری در تاریخ 14/03/1395 (www.khamenei.ir).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار