مؤلفه‌های دولت شفاف از منظر امام‌خمینی و آیت‌ا... خامنه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق، تهران، ایران

3 استاد مدعو گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران

چکیده

پژوهش حاضر تلاش دارد تا مولفه‌های دولت شفاف را از منظر امام‌خمینی و آیت‌الله خامنه‌ای استخراج و ارائه کند. روش: این مقاله به روش کیفی و با رویکرد تحلیلی مقایسه‌ای تدوین شده. ابزار گردآوری اطلاعات، مطالعه کتابخانه‌ای و اسنادی شامل کتاب‌ها، سایت‌ها و مقالات تخصصی بوده است. یافته‌ها: یافته‌های این مقاله نشان داد به‌رغم اینکه دولت شفاف مفهومی نوپدید است اما در ادبیات نظری و مشی امام و رهبری همه مولفه‌های این دولت مورد تاکید بوده است. ضرورت آزادی اطلاعات، شفافیت مالی، پاسخ‌گویی، نظارت، امربه معروف و نهی از منکر، قانون‌گرایی و مشارکت مقوله‌های مقوم دولت شفاف هستند که در اندیشه‌های امام و رهبری بر آن تاکید شده است. نتیجه‌گیری: با مطالعه تحلیلی و مقایسه‌ای مشخص شد که اشتراک‌نظر در مولفه‌های 8گانه دولت شفاف در اندیشه این دو متفکر کاملا هویدا است؛ علاوه بر این، اشتراک نظری در ارائه راهکار و مخاطب قرار دادن دولت شفاف در هر یک از این 8 مولفه برای دست‌یابی به یک مدل حکمرانی خوب در جمهوری اسلامی ایران کاملا مشهود شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Components of a transparent government from the perspective of Imam Khomeini and Ayatollah Khamenei

نویسندگان [English]

  • Abdolsharif Valadbeygi 1
  • Hassan Majidi 2
  • Alireza Azghandi 3
1 Islamic Azad University, Sciences and Research Branch
2 as
3 Professor of Political Science, Tehran Science and Research Branch
چکیده [English]

Objective: The present study attempts to extract and present the components of a transparent government from the perspective of Imam Khomeini and Ayatollah Khamenei. Method: This article is a qualitative method with a comparative analytical approach. Data collection tools were library and documentary studies including books, sites and specialized articles. Findings: The findings of this article showed that despite the fact that transparent government is an emerging concept, but in the theoretical literature and the policy of the Imam and the leadership, all components of this government have been emphasized. The need for freedom of information, financial transparency, accountability, oversight, enjoining what is right and forbidding what is evil, legalism and participation are clear categories of government that are emphasized in the thoughts of the Imam and the leadership. Conclusion: Through analytical and comparative study, it was found that the common denominator in the eight components of a transparent government is quite obvious in the minds of these two thinkers; In addition, the theoretical commonality in providing a solution and addressing a transparent government in each of these eight components to achieve a good governance model in the Islamic Republic of Iran is quite evident.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transparent government
  • Imam Khomeini
  • Ayatollah Khamenei
  • Transparency
  • Supervision

مراجع

  1. امام ­خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 1، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  2. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 2، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  3. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 4، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  4. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 5، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  5. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 7، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  6. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 8، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  7. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 9، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  8. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 12، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  9. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 13، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  10. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 17، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  11. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 18، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  12. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 19، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  13. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1379) صحیفه امام، جلد 20، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ سوم.
  14. امام­ خمینی، سیدروح ا... (1392) ولایت فقیه؛ حکومت اسلامی، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام­خمینی، چاپ 28.
  15. رهبر انقلاب (1371). بیانات در دیدار جمعی از روحانیون، 7/5/1371.
  16. رهبر انقلاب (1375).‌ بیانات در دیدار رئیس جمهور و هیئت وزیران، 8/6/1375.
  17. رهبر انقلاب (1379الف). بیانات در خطبه­های نماز جمعه تهران، 25/9/1379.
  18. رهبر انقلاب (1379ب). بیانات در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر، 22/12/1379.
  19. رهبر انقلاب (1382الف). بیانات در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی، 22/2/1382.
  20. رهبر انقلاب (1382ب). بیانات در دیدار زائران و مجاورین حرم مطهر رضوی، 01/01/1382.
  21. رهبر انقلاب (1382ج).‌ پیام نوروزی به مناسبت حلول سال1382، 01/01/1382.
  22. رهبر انقلاب (1383الف). بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی، 2/1/1383.
  23. رهبر انقلاب (1383ب).‌ بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم،‌ 26/1/1383.
  24. رهبر انقلاب (1383ج).‌ بیانات در دیدار مردم استان همدان، 15/4/1383.
  25. رهبر انقلاب (1383د). پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال1383، 1/1/1383.
  26. رهبر انقلاب (1383و). بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری، 31/06/1383.
  27. رهبر انقلاب (1384الف). پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال1384، 1/1/1384.
  28. رهبر انقلاب (1384ب). بیانات در دیدار مردم کرمان،11/02/1384.
  29. رهبر انقلاب (1386). بیانات در دیدار خانواده‌ی شهدای هفتم تیر و مسئولان قوه قضائیه، 7/4/1386.
  30. رهبر انقلاب (1387الف). بیانات در دیدار رئیس‌جمهوری و اعضای هیئت دولت،2/6/1387.
  31. رهبر انقلاب (1387ب). بیانات ‌در اولین دیدار با نمایندگان مجلس هشتم‌، 21/03/1387.
  32. رهبر انقلاب (1388)‌. بیانات در خطبه­های نماز عید سعید فطر29/6/ 1388.
  33. رهبر انقلاب (1389). بیانات در دیدار اساتید و دانشجویان در دانشگاه علم و صنعت، 24/09/1389.
  34. رهبر انقلاب (1390الف). بیانات در اجتماع بزرگ مردم کرمانشاه،20/07/1390.
  35. رهبر انقلاب (1390ب).‌ بیانات در حرم مطهر رضوی در آغاز سال1390، 01/01/1390.
  36. رهبر انقلاب (1392الف).‌ بیانات در جلسه تبیین سیاست­های اقتصاد مقاومتی، 20/12/1392.
  37. رهبر انقلاب (۱۳۹۲ب). بیانات در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت، 6/6/1392.
  38. رهبر انقلاب (1392ج). پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال1393، 29/12/1392.
  39. رهبر انقلاب (1394). بیانات در دیدار مداحان اهل بیت علیهم­السلام، 20/1/1394.
  40. رهبر انقلاب (1397الف). بیانات در ابتدای جلسه درس خارج فقه،23/07/1397.
  41. رهبر انقلاب (1397ب). مروری بر تأکیدات رهبر انقلاب درباره مسئله‌ی شفاف‌سازی؛11/8/1397.
  42. رهبر انقلاب (1397ج). بیانات در دیدار نمایندگان و کارکنان مجلس شورای اسلامی، 30/3/1397.
  43. رهبر انقلاب (1390) بیانات در دیدار فعالان بخش‌های اقتصادی کشور؛ 26/05/1390.
  44. پورعزت، علی­اصغر، و همکاران (۱۳۸۹). «رابطه آگاهی شهروندان از حقوق شهروندی با پاسخگویی و شفافیت سازمان­ها»، فصلنامه رفاه اجتماعی، ش 38.
  45. جمشیدی، محمدرضا (1388). اندیشه سیاسی امام­خمینی، چاپ دوم، تهران: نشر پژوهشکده امام­خمینی و انقلاب اسلامی
  46. حبیب زاده، سیداحمد و عامری، زهرا(۱۳۹۵). شاخص­های شفافیت در حکومتی اسلام (با تأکید بر حکومت علوی) فصلنامه حقوق اسلامی، سال سیزدهم، شماره 49.
  47. خانی، محمدحسین، اصول، مبانی و سیاست داده­های حکومتی باز در جمهوری اسلامی ایران (1398)، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق، دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی.
  48. خرقه­پور، فاطمه، بررسی شفافیت به عنوان یکی از مولفه‌های حکمرانی مطلوب در اسناد بین‌المللی و نظام حقوقی ایران (1391)، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم سیاسی.
  49. دهخدا، علی­اکبر (1377) لغت نامه دهخدا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم از دوره جدید، جلد نهم
  50. رحمانی­زاده حمیدرضا و پدرام سعید (1381)، شفاف­سازی و پاسخگویی در نهادهای رسمی، مجله مجلس و پژوهش، سال نهم زمستان 1381 شماره 36؛ از ص 85 تا 95
  51. زاهدی، شمس­السادات، و همکاران (1390). فرهنگ جامع مدیریت، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ پنجم.
  52. صادقی فسایی، سهیلا، عرفان­منش، ایمان؛ مبانی روش­شناختی پژوهش اسنادی در علوم اجتماعی، راهبرد فرهنگ، شماره 29
  53. ضمیری عبدالحسین، رضا نصیری، حامد حکمرانی مطلوب و نقش شفافیت در تحقق آن، فصلنامه پژوهشنامه. بهار 1389 - شماره 52 صفحه - از 173 تا 224.
  54. شکوری، ابوالفضل، مفهوم آزادی در اندیشه سیاسی امام خمینی، مجله دوماهنامه آینه پژوهش شماره 58، 1378
  55. مرتضوی امامی زواره، سید علی و صادقی، محمدمسعود (1399) نسبت سنجی جایگاه عدالت در اندیشه سیاسی امام خمینی و آیت­الله خامنه­ای، کنفرانس بین­المللی فقه، حقوق و پژوهش­های دینی. https://civilica.com/doc/1123077
  56. میدری، احمد و خیرخواهان، جعفر (۱۳۸۳). «حکمرانی خوب؛ بنیان توسعه» مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی.
  57. نهج­البلاغه، مترجم: محمد دشتی، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی، سال چاپ 1393، نامه 50
  58. Freeden, Michael & Andrew Vincent (2013) Comparative Study of Political thought Theorizing Practices, New York: Routledge.
  59. Buijze, Anoeska.(2013). The Six Faces of Transparency, Netherlands: Utrecht Law Review

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار