بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر اندیشه‌ی سیاسی سعید حوّی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، رشته علوم و قران و حدیث،همدان، ایران

2 گروه الهیات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

3 گروه علوم قرآن و فقه، دانشکده الهیات، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

ظهور انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی هم‌­گرایی­‌ها و واگرایی­‌هایی را با خود در سراسر جهان و خصوصاً در عالم اسلام به دنبال داشت. هم‌­گرایی‌‌ با انقلاب را می­‌توان در اثرگذاری بر بخش قابل توجهی از امت اسلام مشاهده نمود. واگرایی‌­ها نیز عموماً در ارتباط با غرب و در میان کشورهای اسلامی با تفکر وهابی صورت گرفته است. سعید حوّی دانشمند معاصر سوری و از رهبران اخوان المسلمین سوریه است که در اوایل انقلاب در زمره رهبران اخوانی و برای عرض تبریک پیروزی انقلاب، با امام خمینی ملاقات نموده؛ لکن در گذر زمان به موضع تقابل و دشمنی با انقلاب و رهبر آن رسیده و به طرق گوناگون ضدّیت خود را با انقلاب و مذهب تشیع به اوج رسانده است! پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و با شرح و استنطاق گزاره­‌های تاریخی، ضمن واکاوی نحوه تعامل سعید حوّی با انقلاب اسلامی و رهبری آن، دلایل تغییر موضع وی را تحلیل نموده و برای نخستین بار تعامل پر فراز و فرود یکی از شخصیت­‌های سیاسی - دینی جهان اسلام در ارتباط با انقلاب اسلامی را مورد طرح و تحلیل قرار داده است. در پرتو نتایج این پژوهش، دیگر اختلافات و واگرایی­‌ها میان امت اسلامی نیز قابل شناخت و ردیابی است. این پژوهش، تضاد شخصیّتی سعید حوّی، که ناشی از اندیشه سَلَفی، مرام صوفیانه و مواجهه منفعت طلبانه او است را عامل تقابل و عناد وی با انقلاب اسلامی ایران معرفی می‌­کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Reverberation of the Islamic Revolution on Sa’id Haww's Political Thought

نویسندگان [English]

  • Saeyed Ruhollah Dehqan Baghi 1
  • Karam Siyavoshi 2
  • Mahdi Ahmadi 3
1 Department of Islamic Education, School of Medicine, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran
2 Department of Theology, School of Humanities, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
3 Department of Jurisprudence & Quran Sciences, School of Theology & Islamic Studies, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

The advent of the Islamic Revolution of Iran under the leadership of Imam Khomeini, led to some convergences and divergences all around the world, especially in the Islamic world. Convergence with the our revolution can be seen in influencing a significant part of the Ummah of Islam. Divergences are generally associated with the West and among Islamic countries with Wahhabi thinking. Sa’id Haww is a contemporary Syrian scientist and one of the leaders of the Muslim Brotherhood of Syria who met with Imam Khomeini in the early days of the Revolution as one of the Brotherhood leaders and for the sake of congratulating the victory of the revolution to Imam, but over time, he became an opposition and took hostility to the revolution and its leader and has showed and risen in various ways, his opposition to the revolution and Shiite religion!
The present study analyzes the reasons for changing his position and for this end, uses a descriptive-analytical method and intersection of historical propositions to analyze how Sa’id Haww interacted with the Islamic Revolution and its leadership. This is for the first time that the interaction of the views of one Political-religious personality in the Islamic world in relation to the Islamic Revolution has been analyzed. In light of the results of this research, other differences and divergences among the Islamic Ummah are also getting known and traceable. By this research, it became clear that Sa’id Haww's contradictory personality - which stems from the Salafist thought, Sufi factor and his cost-benefit confrontation - is the source of his opposition to the Islamic Revolution of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Muslim Brotherhood
  • Imam Khomeini
  • Islamic Revolution
  • Sa’id Haww
  • Convergence. 
  1. آذرشب، محمدتقی و آهنین جان، ستار(1397)، «نقش و تاثیر رفتارهای حمایتگرانه در پیشبرد و اثر بخشی دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی لبنان)»، فصلنامه پژوهش های راهبردی انقلاب اسلامی، سال 1، شماره 1، بهار.
  2. ابراهیم‌پور، مرتضی (1394). دیدگاه اخوان المسلمین نسبت به انقلاب اسلامی ایران، مجله سراج منیر، سال پنجم، شماره 18.
  3. اسکندری فاروجی، ابوالفضل و آقاحسینی، علیرضا (1394). کاربست دیپلماسی عمومی در صدور انقلاب اسلامی، فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال دوازدهم، شماره 43.
  4. الشیبی، کامل مصطفی (1394).تشیع و تصوّف (تا آغاز سدة دوازدهم هجری). مترجم: علیرضا ذکاوتی قراگوزلو، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ ششم.
  5. الفی، محمدرضا(1383)، «تأثیرگذاری انقلاب اسلامی ایران در پایداری و پویایی فرآیند تکاملی بیداری اسلامی و تغییر معادلات قدرت در خاورمیانه»، فصلنامه راهبرد سیاسی، سال 1، شماره 3، زمستان.
  6. الهلالی، سلیم (1403 ق). مؤلفات سعید حوّی، دراسه و تقویم، بی‌جا: بی‌نا.
  7. امام خمینی، سید روح اله (بی‌تا). نرم‌افزار صحیفه امام خمینی، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
  8. باقریان ساروی، احمد (1384). آن سوی صوفیگری، قم: بوستان کتاب، چاپ اول.
  9. برنجکار، رضا (1387). آشنایی با علوم اسلامی: کلام، فلسفه، عرفان، تهران: سمت، چاپ هفتم.

10.چیتیک، ویلیام (1389). درآمدی بر تصوّف و عرفان اسلامی، مترجم: جلیل پروین، تهران: انتشارات حکمت، چاپ دوم.

11.حاتمی، محمد رضا و بحرانی، مرتضی (1392). دایره المعارف جنبش‌های اسلامی، تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.

12.حوّی، سعید (1403 ق). دروس فی العمل الاسلامی، القاهره: دار السلام، الطبعه الثانیه.

13.__________ (1407 ق). هذه تجربتی و هذه شهادتی، القاهره: مکتبة وهبه، الطبعه الاولی.

14.__________ (1415 ق). جندالله تخطیطا، القاهره: مکتبة وهبه، الطبعة الثانیه.

15.__________ (1419 ق). تربیتنا الروحیه، القاهره: دار السلام، الطبعة السادسه.

16.__________ (1424 ق). المستخلص فی تزکیه الانفس، القاهره: دار السلام، الطبعه العاشره.

17.خسروپناه، عبدالحسین (1385). امام خمینی قدس سره و تصوّف، مجله همشهری، شماره 4104.

18._________________ (1388). آسیب‌شناسی تصوّف سنتی، فصل‌نامه پژوهشی پژوهش‌نامه اخلاق، شماره 6.

19.خسروشاهی، سیّد هادی (1392). حرکت‌های اسلامی معاصر، استراتژی نظام و مسئله شیعه و سنی، قم: بوستان کتاب.

20.دهباشی، مهدی و میرباقری فرد، سید علی اصغر (1391). تاریخ تصوّف، تهران: سمت، چاپ چهارم.

21.رضاپور، حسین (1393). تأثیر انقلاب اسلامی بر نظام بین الملل، فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال یازدهم، شماره 37.

22.سادات فخر، سید علی و جوادی، قاسم (1394). تصوف سلفی: پروژه ناهمگون و ناتمام سعید حوّی، مجله پژوهش‌نامه مذاهب اسلامی، سال دوم، شماره 3.

23.شیخ الاسلامی، محمدحسن؛ رحیمی، مختار و قاسمی فرد، علی (1396)، «فضای گفتمانی، آرمان ایرانی و حاکمیت آن بر گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه»، فصلنامه راهبرد سیاسی، سال 1، شماره 1، تابستان.

24.صدیقی، کلیم (1372). مسأله نهضت‌های اسلامی، مترجم: سید هادی خسروشاهی، بی‌جا: بی‌نا.

25.عفیفی، فرج الله (1388). صوفیان و حدیث سازی، تهران: راه نیکان، چاپ اول.

26.فتحی، یوسف (1393). نسبت صدور انقلاب اسلامی و بیداری اسلامی از منظر امام خمینی)، فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال یازدهم، شماره 36.

27.گرمابدشتی، سکینه (1393). تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر جنبش حزب الله لبنان، فصلنامه علمی - تخصصی فرهنگ پژوهش، شماره 18.

28.مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (1372). محضر نور (فهرست دیدارهای امام خمینی)، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی چاپ اول.

29.میرعلی، محمد علی (1391). چالش سنّت و مدرنیته در لبنان و سوریه، قم: بوستان کتاب، چاپ اول.

30.میلانی، جمیل و اسماعیلی، محمد تقی (1393). نظریه پخش و بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر پاکستان، فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال یازدهم، شماره 38.

31.نوری، حسین (1408 ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم: مؤسسة آل البیت، الطبعة الاولی.

32.یزدانی، عنایت الله؛ ابراهیمی، طالب و جعفری، یوسف (1391). بازتاب انقلاب اسلامی بر جنبش اخوان المسلمین سوریه، فصل‌نامه علمی - پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال نهم، شماره 28.

33.پایگاه اینترنتی مؤسّسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی «ره»، www.imam-khomeini.ir

34.پایگاه اینترنتی ویکیپدیا للاخوان المسلمین، www.ikhwanwiki.com

35.نرم‌افزار صحیفه امام«ره»، (نسخه 3)، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی «ره».