نقش انقلاب اسلامی ایران در همگرایی جنبش های اسلامی منطقه با تأکید بر شیعیان یمن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 ستادیار گروه معارف اسلامی دانشکده الهیات و علوم اسلامی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، تبریز، ایران

چکیده

     وقوع انقلاب اسلامی ایران تاثیر شگرفی بر جنبش های اسلامی بویژه جنبش های شیعی داشته است. یکی از مهمترین آنها  ،گروههای شیعی یمن است. که بیش از هزارسال ، قدرت وحکومت را در این کشور در دست داشتند در سال ۱۹۶۲با کودتایی که باحمایت وتحریک کشور مصر انجام گرفت ، قدرت را از دست دادند. پرسش مقاله: انقلاب اسلامی ایران در همگرایی جنبشهای اسلامی منطقه ی خاور میانه بویژه گروههای شیعی یمن چه نقشی داشته است؟ با استفاده از نظریه پخش به مثابه چارچوب نظری به دنبال اثبات این فرضیه است.« انقلاب اسلامی ایران باعث انسجام ، وحدت بیشتر و احیای گروه های شیعی یمن شده است».یافته ها بیانگر آن است که گروههای شیعی یمن پیش از وقوع انقلاب اسلامی ، کمترین دخالت و مشارکت را در امور حکومتی یمن داشته اند و به نوعی دچار انزوای سیاسی شده بود اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و پیامدهای پخش وسیع آن درمنطقه ، منجر به خروج تدریجی شیعیان یمن بویژه گروه های شیعی شمال یمن از انزوای چند ساله گردید. جنبشها و خیزشهایی که منجر به جنگ هایی شد که از سال ۲۰۰۴ تا سال۲۰۱۰ ادامه داشت ودرنهایت گروههای شیعی توانستند از سال ۲۰۱۱مجددا به احیا و تجدید قدرت خود بپردازند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of the Islamic Revolution in the Convergence of Islamic Movements in the Region with Emphasizing on Shiites in Yemen

نویسندگان [English]

  • hoosen A 1
  • Moloď Saeidiathar 2
1 a
2 Islamic azad university tabriz
چکیده [English]

The outbreak of the Islamic Revolution in Iran has had a profound effect on the Islamic movements, especially on the Shiite ones. One of the most important is the Yemeni Shiite groups. They held power and ruled the country for more than a thousand years, losing power in 1962 by a coup d’etat that was sponsored by Egypt. Our question: What role did the Islamic Revolution have in the convergence of Islamic movements in the Middle East, especially Shiite Yemeni groups? Using the theory of diffusion as a theoretical framework, we seek to prove this hypothesis: "The Islamic Revolution of Iran has brought more cohesion, unity and revival of Yemeni Shiite groups." They had little participation in Yemeni government affairs and had some sort of political isolation, but after the victory of the Islamic Revolution in Iran and its widespread repercussions in the region, the Yemeni Shiites, especially Shiite groups in northern Yemen, were gradually get rid of many years of isolation. The movements and uprisings that led to the wars that continued from year 2004 to 2010 and finally the Shiite groups were able to revive and renew their power from year 2011.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Revolution of Iran
  • Convergence
  • Islamic Movements in the Middle East
  • Yemeni Shiites
  1. ای کارن فست، (1379)؛ انقلاب ایران وتحولات سیاسی در جهان عرب، مترجم: داود علمایی، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دانشکده فرماندهی وستاد دوره­ی عالی جنگ.
  2. برگر پیتر ال، (1380)؛ افول سکولاریسم، دین خیزش گروه سیاست جهانی، مترجم: افشار امیری، تهران: پنگان.
  3. بیات، مرتضی، (1395)؛ تأثیر انقلاب اسلامی ایران برپیدایش جنبش الحوثی یمن، تهران: موسسه انتشارات امیر کبیر.
  4. جعفرزاده، حسن و بویه، چمران، (1396)؛ «بررسی و تحلیل نقش‌آفرینی قوم عرب خوزستان در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، دوره 3، شماره 4، زمستان، صص 127-149.
  5. جهانگیری، سعید و گروسی، ناصر (1397)؛ «بررسی و مقایسه سیاست خارجی ایران و ترکیه در مورد تحولات سوریه (ابعاد و رویکردها)»، فصلنامه راهبرد سیاسی، 2(7)، 31-47.
  6. حشمت زاده، محمد باقر، (1385)؛ تأثیر انقلاب اسلامی ایران برکشورهای اسلامی، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه­ی اسلامی.
  7. ذولفقاری، مهدی و دشتی، فرزانه (1397)؛ «مؤلفه‌ها و ظرفیت‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در دیپلماسی فرهنگی». فصلنامه مطالعات قدرت نرم، 8(شماره 2)، 127-154.
  8. زرگری نژاد، غلامحسین، (1378)؛ تاریخ صدر اسلام، تهران: انتشارات سمت.
  9. شیخ الاسلامی، محمدحسن؛ رحیمی، مختار و قاسمی فرد، علی (1396)؛ «فضای گفتمانی، آرمان ایرانی و حاکمیت آن بر گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه»، فصلنامه راهبرد سیاسی، 1(1)، 1-20.
  10. شیخ حسینی، مختار، (1394)؛ جنبش انصار الله یمن، قم: مجمع جهانی اهل بیت.
  11. طاهری، سید مهدی، (1388)؛ بازتاب انقلاب اسلامی بر شیعیان لبنان، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ واندیشه­ی اسلامی.
  12. طباطبایی فر، سید محمد، (1395)؛ حوثیان یمن، تهران: اتشاران دانشگاه ادیان ومذاهب ومجمع جهانی اهل بیت.
  13. فاضلی نیا، نفیسه، (1386)؛ ژئوپولیتیک شیعه ونگرانی غرب از انقلاب اسلامی، تهران: شیعه شناسی.
  14. کدی. نیکی، (1383)؛ نتایج انقلاب ایران، مترجم: مهدی حقیقت خواه، تهران: انتشارات ققنوس
  15. گراهام، فولر، (1373)؛ ژئوپلیتیک ایران، مترجم: عباس فجر، تهران: نشر مرکز.
  16. گری پی فرارو، (1379)؛ انسان شناسی فرهنگی: بعد فرهنگی تجارت جهانی، مترجم: غلامعلی شاملو، تهران: انتشارات سمت.
  17. محمدی، منوچهر، (1387)؛ بازتاب جهانی انقلاب اسلامی، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ واندیشه­ی اسلامی.
  18. حسینی، سید محمد صادق وبرزگر، ابراهیم، (1392)؛ «نظریه­ی پخش وبازتاب انقلاب اسلامی بر عربستان سعودی»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال دهم، صفحات 188-173.
  19. خانی آرانی، الهه وبرزگر، ابراهیم، (1390)؛ «بازتاب انقلاب اسلامی براروپای غربی»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال هشتم، صفحات 144- 119
  20. خرمشاد، محمد باقر، (1391)؛ «تمدن اسلامی - ایرانی الهام بخش موج سوم بیداری اسلامی»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال نهم، شماره 28.
  21. عصام العماد، (1387)؛ ««شیعیان یمن» بررسی وضعیت فرهنگی سیاسی»، مجله ­ی شیعه شناسی، شماره 9.
  22. معین آبادی، حسین وسبزی، روح الله، (1395)؛ «تحلیل انقلاب اسلامی ایران در عراق بر اساس نظریه­ی پخش»، مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال چهارم، شماره13
  23. نجاتی، سید علی، (1393)؛ «رویکرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات نوین خاورمیانه»، فصلنامه سیاست، سال اول، شماره چهارم.