مؤلفه‌های نقش آفرین فرهنگ جهادی در تقویت مقاومت اسلامی در سپهر اندیشه آیت الله خامنه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تهران، ایران

چکیده

     «مقاومت اسلامی» و«فرهنگ جهادی» از مفاهیمی است که در آیات قرآن کریم بر آن تأکید شده است. هدف از پژوهش پیش رو تبیین «مؤلفه‌های قرآن بنیان فرهنگ  جهادی است که از نظرگاه مقام معظم رهبری، در تقویت مقاومت اسلامی نقش اساسی دارد.» علی رغم تأثیری که فرهنگ جهادی در مقاومت داشته و زیرساخت مقاومت محسوب می شود، ولی در این باره تحقیقی به نظر نرسید از این رو مسئله پژوهش«ناشناخته ماندن تأثیر فرهنگ جهادی بر مقاومت اسلامی» است. فرضیه پژوهش این است که «مؤلفه‌های سه گانه بینشی، گرایشی و کنشی فرهنگ جهادی  به مثابه زیرساخت و درتقویت مقاومت اسلامی نقش‌آفرینند و بدون توجه به مؤلفه‌های یاد شده، مقاومت اسلامی شکل نخواهد گرفت.» این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی سامان یافته است. پژوهش نشان می‌دهد که: در سپهر اندیشه مقام معظم رهبری که مستظهر به آیات کریمه الهی است، فرهنگ جهادی، از زیر ساخت‌ها و لوازم اصلی مقاومت اسلامی می‌باشد. خدامحوری، ولایت مداری، بصیرت، دشمن شناسی و خودباوری مهمترین مولفه‌های بینشی فرهنگ جهادی هستند که در تقویت مقاومت اسلامی نقش آفرینند. از میان مؤلفه‌های گرایشی فرهنگ جهادی، شجاعت، خستگی ناپذیری و مسئولیت پذیری، از لوازم اصلی مقاومت جامعه اسلامی است. از میان مؤلفه‌های کنشی فرهنگ جهادی، مدیریت جهادی، سرعت عمل و تعاون لازمه مقاوم اسلامی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Role-playing components of jihadi culture in strengthening Islamic resistance in the sphere of Ayatollah Khamenei's thought

نویسنده [English]

  • mohammadali mohammadi
Assistant Professor, Institute of Islamic Sciences and Culture, Tehran, Iran
چکیده [English]

"Islamic resistance" and "jihadi culture" are among the concepts that are emphasized in the verses of the Holy Quran. The purpose of this study is to explain "the components of the Qur'an are the foundation of jihadi culture, which, from the Supreme Leader's point of view, plays a key role in strengthening the Islamic resistance." Despite the effect that jihadi culture has on the resistance and is considered the infrastructure of the resistance, but no research seemed to be done in this regard, so the research question is "the impact of jihadi culture on the Islamic resistance remains unknown." The research hypothesis is that "the three components of insight, inclination and action of jihadi culture as an infrastructure and play a role in strengthening the Islamic resistance and without considering the mentioned components, Islamic resistance will not be formed." This research is organized by descriptive-analytical method. Research shows that: In the sphere of thought of the Supreme Leader, which is based on the verses of the divine Crime, jihadi culture is one of the main infrastructures and tools of the Islamic resistance. God-centeredness, orbital guardianship, insight, hostility and self-confidence are the most important insight components of jihadi culture that play a role in strengthening the Islamic resistance. Among the tendency components of jihadi culture, courage, indefatigability and responsibility are the main components of the resistance of the Islamic society. Among the active components of jihadi culture, jihadi management, speed of action and cooperation are necessary for Islamic resistance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Resistance
  • Jihadi Culture
  • Quran
  • Ayatollah Khamenei

مراجع

  1. قرآن کریم
  2. نهج البلاغة
  3. ابن اثیر،( 1407ق) الکامل فی التاریخ، به کوشش القاضی، بیروت، دار الکتب العلمیه.
  4. ابن عاشور،( 1420ق) التحریر و التنویر،، بیروت:موسسه التاریخ.
  5. ابن منظور،(1408ق) لسان العرب، به کوشش علی شیری، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
  6. اسلامی، علی (۱۳۸۱) اعتماد به نفس، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی،
  7. امام خمینی، سید روح الله،( 1378 الف) آداب الصلاة، (م.1368ش.)، تهران: مؤسسه تنظیم ونشرآثارامام خمینی(س)،
  8. امام خمینی، روح الله، (1378ب) صحیفه امام، مجموعه آثار امام خمینی (بیانات، پیام ها، مصاحبه‌ها، احکام، اجازات شرعی ونامه‌ها) تهران: مؤسسه تنظیم ونشرآثارامام خمینی(س).
  9. امام خمینی، سید روح‌الله،( ۱۳۹۴) ولایت فقیه،  تهران: موسسه نشر تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره.
  10. بیهقی، ابوبکر،(۱۴۰۵ق) دلائل النبوه ، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول.
  11. تهانوى، محمد على، (1996 م) موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون والعلوم، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون،.
  12. جبعی عاملی، زین الدین،( 1410 ق) الروضة البهیّة فى‏ شرح‏ اللمعة الدمشقیة، الروضة البهیّة، 966 ق، مکتبة الداورى، قم.
  13. جولیوس گولد، (1384) فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه: گروهی از مترجمان، کوشش زاهدی، تهران، مازیار.
  14. خویی، سید ابوالقاسم الموسوى،(1410 ق) منهاج‏ الصالحین‏، بیست و هشتم، قم، مدینه العلم، مهر.
  15. دهخدا، علی اکبر((1373)) لغت نامه، و دیگران، مؤسسه لغت نامه و دانشگاه تهران.
  16. دیاربکری، حسن‌ بن محمد بن الحسن،(1282ق) تاریخ‌الخمیس فی احوال انفس النفیس، بیروت: دارالصادر
  17. راغب اصفهانی، حسین، (1412ق) المفردات، به کوشش صفوان داودی، دمشق، دار القلم.
  18. رفیق العجم، (1999م) مصطلحات التصوف الاسلامی، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون.
  19. روحانی، سید محمد صادق،(1413ق) فقه الصادق علیه‏السلام، قم، دار الکتاب.
  20. زحیلی، وهبة،(1411ق) التفسیر المنیر، بیروت، دار الفکر المعاصر.
  21. سجستانی، سلیمان،(1410ق) سنن ابی داود، به کوشش سعید محمد اللحام، بیروت، دار الفکر.
  22. سید ابن طاوس‏،(1348) اللهوف على قتلى الطفوف، تهران: نشر جهان.
  23. شفیعی عین الله و مسعودی عصمت، (1385)، «آشنایی با مدیریت مشارکتی ونقش آن در بهبود بهره وری»، فصلنامه مدیریت فردا، شماره 15 و 16.
  24. شفیعی نیا، احمد،( 1432ق)، فقه المقاومة، تهران: المجمع العالمی للتقریب بین المذاهب الاسلامیة
  25. شنقیطی، محمد امین، (1415ق) اضواء البیان، بیروت، دار الفکر.
  26. طباطبائی، سید محمد حسین،(1393ق) المیزان، بیروت، اعلمی.
  27. طبرسی ،فضل بن حسن، (1415ق) مجمع البیان، به کوشش گروهی از علماء، بیروت، اعلمی،.
  28. طریحی، مجمع البحرین، (1408ق)، به کوشش الحسینی، تهران، فرهنگ اسلامی.
  29. فراهیدی، خلیل بن احمد، (1414ق) العین (ترتیب العین)، به کوشش المخزومی و دیگران، قم، اسوه،.
  30. فضل الله، سید محمد حسین، (1419 ق) تفسیر من وحى القرآن، بیروت، دارالملاک.
  31. قاسمی، جمال الدین، (1418ق) تفسیر قاسمی (محاسن التأویل)، به کوشش محمد باسل، بیروت، دار الکتب العلمیه.
  32. قرشی، علی اکبر،(1371) قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه.
  33. قلقشندی، علی‌ بن احمد بن عبدالله،(1411ق) نهایة‌الارب فی معرفة انساب العرب، دار الکتب العلمیة، بیروت،
  34. کحلانی، محمدبن اسماعیل، (1379ق) سبل السلام، مصر، مصطفی البابی،.
  35. کفعمی، ابراهیم(1403ق) المصباح، بیروت، اعلمی.
  36. کلینی، محمد (1375ش) کافی: (م.329ق.)، به کوشش غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه.
  37. لواسانی، سیدمحمدرضا؛ آذربایجانی، مسعود؛(1391) «الگوی اعتماد به نفس در اخلاق اسلامی»، مجله اسلام و روان شناسی، سال ششم. شماره 10.
  38. مجلسى، محمدباقر، (1403 ق)، بحارالانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربى.
  39. محمدی ری شهری، محمد،(1416ق) میزان الحکمه، قم، دار الحدیث.
  40. محمودی بختیاری، علیقلی، (۱۳۶۸) زمینه فرهنگ و تمدن ایران تهران: پاژنگ.
  41. مصطفوی، حسن ،(1374) التحقیق، تهران، وزارت ارشاد،.
  42. مطهری، مرتضی (1376) مجموعه‏آثاراستادشهیدمطهرى، تهران، صدرا
  43. مظاهری، محمدعلی(1390) مثلث ایمان، قم انتشارات دار الحدیث،
  44. معین، محمد،(1381)، فرهنگ معین، تهران: کتاب راه نو.
  45. مکارم شیرازی ،ناصر و دیگران،(1375) تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه.
  46. مناوی، محمدعبدالرؤف (1415ق) فیض القدیر، ، به کوشش احمد عبدالسلام، بیروت، دار الکتب العلمیه،.
  47. میرعرب، فرج الله، (1394) «تبیین راهبرد «نرمش قهرمانانه» در کلام رهبر معظم انقلاب»، معرفت سیاسی ، ص 127-144
  48. نجفی، محمد بن حسن]بی تا[ جواهر الکلام، به کوشش قوچانی و دیگران، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
  49. نوری، حسین، (1408ق) مستدرک الوسائل، بیروت، آل البیت:،.
  50. سایت مقام معظم رهبری: http://farsi.khamenei.ir/

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار