چکیده در فرایند شکل‌گیری انقلاب اسلامی هویت‌ها و خرده‌گفتمان‌های متکثری فعال بودند که با ابتنا به نظام صدقی، دالها و دقایق و ظرایف خود بر چهره‌ای متمایز ظاهر شدند. اما ناتوانی آنها در سوژه سازی و تثبیت واژگان معنایی خود، ناچار به همزیستی و پذیرش برتری گفتمانی شدند که با محوریت اسلام از یک سو با نهادینه شدن افق معنایی آن درذهنیت‌های اقشار و توده‌های متکثر و متنوع، آنها را در سامانی هویت‌بخش به کنش سیاسی وادار سازد و از سوی دیگر با قوام بخشی و استغنای مفهومی واژگان و دالهای تهی و معتبر در سیاست مدرن امروز ذیل سازه " مردم سالاری دینی " تبدیل به یک فراگفتمان شود. فراگفتمانی که تحت چتر گفتمانی غنی خود گفتمان‌هایی متعدد ،متنوع و فعال در تنازع گفتمانی را باز تولید و میدان گفتمانی گسترده‌ای را برای تعامل و تقابل خرده گفتمانها خلق نموده است. حیات چهار دهه‌ای جمهوری اسلامی شاهد رقابت تنگاتنگ این گفتمانها بوده که هریک توانسته‌اند در مقاطعی با تثبیت مفاهیم و باورهای اصلی خود با بکارگیری، معنا دهی و مشروع سازی دالهای شناور، گفتمان خود را بر سایر گفتمانها استیلا و برتری بخشند. مفروض این نوشته این است که فراگفتمان انقلاب اسلامی، به دلیل فراگیری و تعمیق دقایق گفتمانی آن در بین توده‌های متنوع، همینطور وفاداری گفتمانهای درونی آن به دال مرکزی فراگفتمان (اسلام) دچار توقف و انسداد فراگفتمان نخواهد شد، هرچند تنازعات درون گفتمانی آن شدید باشد.
)