مدل برنامه‌‌ریزی گفتمانی» به ‌مثابه مدل روش‌ شناختی جهت نظریه ‌پردازی پیشـرفت اسـلامی ایـرانی در اندیشه آیت ‌الله خامنه‌‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان، سمنان، ایران

2 استادیار مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان، سمنان، ایران

3 دانشیار مدیریت دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

شرط لازم برای طراحی «الگوی اسلامیایرانی پیشرفت»، شناخت منظومه فکری رهبر معظم انقلاب در این زمینه است. لیکن مطالعات پیشین نتوانسته‌­اند مبتنی بر یک برنامه پژوهشی جامع، چارچوبی برای شناخت این منظومه فکری عرضه نمایند. این مقاله با بررسی روش­‌های مختلف، مدل تلفیقی «برنامه راهبردی لاکاتوش» و «نظریه گفتمان» را به‌مثابه مدلی روش‌شناختی برای مطالعه و سازمان‌­دهی اندیشه آیت ‌الله خامنه‌­ای به ‌عنوان سند فرادستی طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت ارائه نموده است. سپس مبتنی بر مدل ارائه ‌شده و با بررسی تمامی بیانات و مکتوبات رهبر انقلاب از سال 1368 تا 1396 به روش تحلیل گفتمان، شاخص­‌ها و گفتمان­‌های کلان پیشرفت اسلامی ایرانی در تناسب و ترابط سه مفهوم پیشرفت، اسلامیت و ایرانیت، احصاء و طبقه­‌بندی‌شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A "discursive programming model" as a methodological model for the theorizing of Islamic-Iranian progress in the thought of Ayatollah Khamenei

نویسندگان [English]

  • naser fakhari 1
  • hadi hematian 2
  • Lotfollah Forouzandeh Dehkordi 3
1 PhD student in Public Administration, Islamic Azad University, Semnan Branch, Semnan, Iran
2 Assistant Professor of Management, Islamic Azad University, Semnan Branch, Semnan, Iran
3 Associate Professor of Management, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The essential precondition for designing the "Islamic and Iranian Model of Progress" is the recognition of the Supreme Leader's intellectual system about it. However, previous studies have failed to provide a framework for understanding this intellectual system based on a comprehensive research program. This article, after examining different methods, has proposed a syncretic model of the "Lakatos strategic plan" and "Discourse theory" as a methodological model for studying and organizing Ayatollah Khamenei's thought as a documentary for the design of Islamic Iranian model of progress. Then, based on the model presented and by examining all the statements and prescriptions of the leader of the revolution from 1989 to 2017, has categorized the indices and major discourses of Islamic Iranian progress in with the appropriateness and interrelations between the three concepts of progress, Islam and Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ayatollah Khamenei
  • Islamic-Iranian progress
  • development
  • pattern
  • discourse
  • intellectual system
1-  سالاری، محمدمهدی (1391). «جایگاه واژه‌سازی و نهادسازی در تأسیس تمدن بزرگ اسلامی». سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، http://farsi.khamenei.ir/others-article?id=23036
2-  گلاس، ج. س؛ جانسون، و. (1373). اقتصاد؛ پیشرفت، رکود یا انحطاط، درآمدی بر روش‌شناسی علم اقتصاد. مترجم: محسن رنانی، اصفهان، انتشارات فلاحت ایران، ص. 93.
3-  گنجعلی، اسدالله؛ پارسازاده، احمد (1390). «مدل لاکاتوش- کوهن، به‌مثابه مدلی روش‌شناختی جهت نظریه‌پردازی در مدیریت اسلامی». فصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی، تهران، سال پنجم، شماره 2، پاییز و زمستان، صص. 220-199.
4-  محمدزاده، علی (1392). «بررسی فراگفتمان انقلاب اسلامی با گفتمان‌های شکل گرفته پس از انقلاب». فصلنامه مطالعات سیاسی، تهران، سال هفتم، شماره 20 و 21، پاییز و زمستان، صص.
5-  ملکی اصفهانی، مجتبی (1379). فرهنگ اصطلاحات اصول، جلد اول، قم، نشر عالمه، ص. 318.
6-  ذوعلم، علی (1393). «الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت: پیش‌نیازها، اصول و آسیب‌ها». تهران، الگوی پیشرفت.
7-  فرامرز قراملکی، احد (1383). «موانع روش‌شناختی توسعه علوم انسانی». فصلنامه قبسات، قم، سال نهم، شماره 34، زمستان، صص. 118-103.
8-  شهبازی راد، محمدصادق (1392). تحلیل گفتمان رهبری انقلاب اسلامی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. گروه جامعه‌شناسی. پژوهشکده امام خمینیe و انقلاب اسلامی. مؤسسه حفظ و نظر آثار امام خمینی (ره)، ص. 2.
9-  اشتری لرکی، محمدحسین؛ رضائیان، رهام (1393). «جایگاه پیشرفت علمی در الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت؛ تحلیل محتوای بیانات مقام معظم رهبری از سال 1368 تا سال 1392». مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مجموعه مقالات سومین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ایران، تهران، اردیبهشت و خرداد، صص. 2637-2589.
10-               فیض، داود؛ شهریاری، مهری (1396). «بررسی و تبیین الگوی رسالت جمهوری اسلامی ایران در اندیشه‌های استراتژیک حضرت آیت‌الله خامنه‌ای». مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مجموعه مقالات ششمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ایران، تهران، اردیبهشت، صص. 18-1.
11-               سیلانی، علی‌اکبر (1394). «مسئله پیشرفت در اندیشه سیاسی مقام معظم رهبری». مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ایران، تهران، اردیبهشت و خرداد، صص. 4610-4595.
12-               تاجریان، علیرضا (1394). «نقشه راه رهبری برای الگوی پیشرفت اسلامی – ایرانی». مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ایران، تهران، اردیبهشت، صص. 3750-3729.
13-               فرامرز قراملکی، احد (1383). اصول و فنون پژوهش. قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، ص. 252.
14-          فیوجی، محمد (1385). «نظریه گفتمان و انقلاب اسلامی». فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، قم، سال دوم، شماره 4 و 5، بهار و تابستان، صص. 43-9.
15-               سلطانی، سید علی‌اصغر (1383). «تحلیل گفتمان به‌مثابه نظریه و روش». فصلنامه علوم سیاسی، قم، سال هفتم، شماره 28، زمستان، صص. 180-153.