بررسی نقش رهبری حضرت امام خمینی(ره) در بسیج گری گروها در دوره شکل گیری انقلاب اسلامی

شناسنامه علمی شماره

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی انقلاب اسلامی دانشگاه شاهد، تهران، ایران

2 دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه شاهد، تهران، ایران

چکیده

انقلاب یکی از تحولات بزرگ اجتماعی است که آثار آن در تغییر جوامع بسیار تاثیر گذار است. از آنجا که رهبران در فرآیند انقلاب دارای سه نقش ایدئولوگ، بسج گری و بناینگذاری هستند، اما در طول مبارزات در نقش بسیج گری به صورت بارز ظاهر می شوند. امام خمینی (ره) نیز به عنوان رهبر انقلاب اسلامی توانست در هر سه بعد رهبری ایفای نقش کرده و خصوصا در بسیج گروههای مختلف فکری بصورت چشمگیری در صحنه مبارزات ظاهر گردید. هدف اصلی این پژوهش شناخت نقش رهبری امام(ره) در بسیج گروهها است و در این تحقیق از روش تحلیل اسنادی و ابزار فیش برداری از کتب، مقالات، اسناد رسمی استفاده شده است. همچنین در این مقاله با توجه به نظریات اریک هافر به عنوان نظریه پرداز بینابین در مورد نقش رهبری بسیج گری استفاده شده است. بنابراین یافته ها نشان از آن دارد که امام (ره) با برخورداری از جایگاه مرجعیت دینی و قدرت الهی در نقش رهبری انقلاب ظاهر شدند و بر این اساس بینش اسلامی و معیارهای سیاسی خاص بدون خشونت گروه های مختلف فکری را حول محور مکتب اسلام بسیج کردند و چهره بسیج عمومی گسترده ای را به نمایش گذاشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Scrutinizing the Role of Imam Khomeini's Leadership In Mobilizing Groups During The Formation of the Islamic Revolution

نویسندگان [English]

  • malihe hajihasan 1
  • ZAHED GHAFARI HASHJIN 2
1 .,,,ckkfk,c,
2 Shahed University
چکیده [English]

Revolution is one of the greatest social changes which effects are very effective in changing societies. Since leaders have three roles in the process of revolution, including: ideologue, mobilizer and founder, they appear prominently in the role of mobilizer during the struggles. Imam Khomeini, as the leader of the Islamic Revolution, was able to play a role in all three dimensions of leadership, and especially in the mobilization of various intellectual groups, he appeared so successful. The main purpose of this study is to identify the role of Imam's leadership in mobilizing groups, and in this research, the method of document-analysis and note-taking from books, articles, and official documents have been used. Also in this article, we have used the Eric Hoffer's theories as an intermediate theorist on the role of mobilization leadership. Thus, the findings show that the Imams, with his position as a religious authority and using a divine power, appeared in the role of leadership of the revolution, and based on this, he mobilized various intellectual groups around the school of Islam and Islamic vision and specific non-violent political criteria. He exposed the face of a widespread public mobilization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Revolution
  • Revolutionary Leaders
  • Imam Khomeini
  • Basij-making Leader
  • Opposition Groups
  1. احمدپورترکمانی، بابک، 1389، در سیر حول ابزارها و شیوه‌های بسیج و اعتراض از نهضت تنباکو تا انقلاب اسلامی ایران، پایان‌نامه جهت اخذ کارشناسی ارشد. دانشگاه شاهد. دانشکده انسانی
  2. اسکندری، وحید، 1389، جریان‌شناسی سیاسی اصلاح‌طلبی و اصول‌گرایی در ایران پس از انقلاب اسلامی، پایان‌نامه جهت اخذ کارشناسی ارشد. دانشگاه شاهد. دانشکده علوم انسانی.
  3. التیام‌خو، کوروش، 1392، دو مقایسه ابعاد رهبری در انقلاب اسلامی ایران، انقلاب روسیه و انقلاب چین، پایان‌نامه جهت اخذ کارشناسی ارشد. دانشگاه شاهد. دانشکده علوم انسانی.
  4. امام خمینی، روح‌الله، 1379، صحیفه امام، تهران، نشر آثار امام خمینی (ره).
  5. پرهام، سیروس، 1357، انقلاب ایران و مبانی رهبری امام خمینی، تهران، سپهر.
  6. پناهی، محمدحسین، 1392، نظریه‌های انقلاب: وقوع، فرآیند، پیامدها. تهران، انتشارات سمت.
  7. تبیان، دفتر 29، 1390، بسیج در اندیشه امام خمینی (ره)، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، چاپ 5.
  8. حسینی، حسین، 1388، رهبری و انقلاب، تهران، نشر عروج، چاپ دوم.
  9. ذوعلم، علی، 1381، «روند شکل‌گیری رهبری امام خمینی(ره)در انقلاب اسلامی»، مجله علوم سیاسی، شماره 2، صص55 ـ 70.
  10. شادلو، عباس، 1379، اطلاعاتی درباره احزاب و جناح‌های سیاسی ایران امروز، تهران، انتشارات سرگرده.
  11. عیوضی، محمدرضا، 1386، جامعه‌شناسی سیاسی اپوزیسیون عصر پهلوی، تهران، قومس.
  12. عیوضی، رحیم و جواد هراتی، 1391، درآمدی تحلیلی بر انقلاب اسلامی، قم، دفتر نشر معارف، چاپ 24.
  13. مطهری، مرتضی، 1387، آینده انقلاب اسلامی ایران، تهران، انتشارات صدرا.
  14. منصوری، جواد، 1377، تاریخ قیام 15 خرداد به روایت اسناد، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  15. هافر، اریک، 1372، پیرو رأستین، ترجمه فیروزه خلعت‌بری، تهران، نشر شباویز.
  16. Thomash, 1990, Comparative Revolutionary Movements, third Edition, New jersey, prentice-Hall.