نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2 دانشگاه جامع امام حسین (ع)
چکیده
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
با تغییر و تحولات عمیق در حوزه‌های ارتباطات و تعاملات انسان‌ها، سرمایة اجتماعی (اعتماد و تعامل مردم با مردم، مردم با دولت، دولت با مردم و...) به‌عنوان مؤلفه‌ای مؤثر و برجسته در زیستمان سیاسی ـ اجتماعی شهروندان مطرح شد. درهمین چارچوب در الگوی حکمرانی جمهوری اسلامی ایران، سرمایه اجتماعی و قدرت نرم، نقشی کلیدی و محوری داشته است؛ به‌طوری‌که قریب به‌اتفاق اندیشمندان و تحلیلگران داخلی و خارجی علل وقوع انقلاب اسلامی، استمرار و تثبیت اهداف و عبور از بحران‌های مختلف (سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی) پس از انقلاب را به همین امر نسبت دادهاند. جنگ ترکیبی و شناختی ازجمله تاکتیک‌هایی است که با هدف تضعیف سرمایه‌ی اجتماعی و در استمرار راهبرد‌های فرهنگی ـ سیاسی نظام سلطه علیه جمهوری اسلامی ایران در پروپاگاندای و فضاسازی رسانه‌ای آنها مطرح‌شده است.
در بررسی مسئله و جمع‌آوری داده‌ها علاوه‌بر استفاده از منابع کتابخانه‌ای، اسنادی و فضای مجازی از مصاحبة عمیق با نخبگان و افراد صاحبنظر (رسانه‌ای، سیاسی، دانشگاهی و...) نیز بهرهگیری شد. پس از جمع‌آوری داده‌های مفهومی و کدگذاری محورهای مختلف، در نفر هشتم اشباع نظری حاصل شد. یافته‌های پژوهش با روش کیفی و استراتژی گرنددتئوری حاکی از آن بود که مؤلفه‌های رسانه‌ای (فضاسازی رسانه‌ای، شبهات سیاسی ـ مذهبی و...)، اقتصادی (التهابات اقتصادی، وضعیت معیشتی ـ رفاهی، اشتغال و...)، سیاسی (فضای باز سیاسی، مطالبهگری، حکمرانی خوب، شایسته‌سالاری و...، فرهنگی ـ اجتماعی (ذائقه‌سنجی، سبک زندگی، کارآمدی نهادهای فرهنگی ـ تربیتی و...)، روان‌شناختی (احساس محرومیت و تبعیض، مختصات دوران جوانی)، نقش مستقیم و غیرمستقیم در تقویت یا تضعیف سرمایه اجتماعی دارند؛ ضروری است با نگاهی میان‌رشته‌ای و جامع، راهبردها و راهکارهای عملیاتی مناسبی طراحی و تدوین شود.
کلیدواژه‌ها [English]
)