مرجع امنیت ملی در اندیشه‌ی فقهی آیت‌الله خامنه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استادیار تاریخ، تمدن و انقلاب اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشیار تاریخ، تمدن و انقلاب اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

     یکی از سطوح مهم امنیت، امنیت ملی است؛ مسئله مرجع امنیت ملی نیز دارای جایگاه مهمی در نظریات امنیتی خواهد بود. از آنجا که اسلام دینی جامع و در همه ابعاد زندگی انسان، صاحب نظریه است، سؤال این است که نظر اسلام در مورد مرجع امنیت ملی چیست. برای پی‌بردن به ایده شریعتِ اسلامِ راستین، باید از مسیر فقه شیعه گذر کرد. یکی از فقهای امامیه آیت‌الله خامنه‌ای است که دارای جایگاه منحصربه‌فرد اجتماعی و سیاسی بوده؛ لذا اندیشه فقهی ایشان دارای پشتوانه عظیم چنین تجربه‌ای است. مسئله‌ی مقاله حاضر، چیستی مرجع امنیت ملی از منظر فقهی آیت‌الله خامنه‌ای است. این پژوهشِ بنیادی و اکتشافی در صدد است با روش استنباط استنادی، سخنان و مکتوبات رهبر انقلاب را بررسی نموده؛ با ملاک‌هایی نظیر تصریح، تأکید، تکرار و ...، مرجع امنیت ملی را از بین مهم‌ترین موضوعات امنیتی، به‌دست آورد. ازآنجاکه محور امنیت در این نوشتار، انسان و حقوق اوست، شاکله بحث بر اساس تقسیم به حقوق متصل بنیادین و حقوق متصل روبنایی و حقوق منفصل طراحی گردیده و بر طبق یافته‌های تحقیق حاضر، از بین سه مورد مذکور به ترتیب سه موضوع اسلام، ثبات کشور و استقلال، دارای اهمیت بیشتر بوده و از بین این موارد، اسلام، چه در قالب ایمان و باور ملی و چه ایدئولوژی نظام سیاسی، دارای اولویت بیشتر و مرجع امنیت ملی از منظر رهبر انقلاب اسلامی است و دو موضوع دیگر نقشی مقدمی و اجتناب‌ناپذیر نسبت به آن دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The source of national security in the jurisprudential thought of Ayatollah Khamenei

نویسندگان [English]

  • saeed moosavi 1
  • mohammad esmaeil nabatyan 2
  • Ebrahim Kalantari 3
  • javad Haghgoo 2
1 PhD student at the University of Tehran
2 Assistant Professor of History, Civilization and Islamic Revolution, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Associate Professor of History, Civilization and Islamic Revolution, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

One of the most important levels of security is national security; The issue of national security reference will also have an important place in security theories. Since Islam is a comprehensive religion and has a theory in all aspects of human life, the question is what is Islam's view on the source of national security. In order to realize the idea of ​​true Islamic law, one must go through the path of Shiite jurisprudence. One of the Imami jurists is Ayatollah Khamenei, who has a unique social and political position; Therefore, his jurisprudential thought has a great support for such an experience. The issue of the present article is what is the source of national security from the jurisprudential point of view of Ayatollah Khamenei. This fundamental and exploratory research seeks to examine the words and writings of the Supreme Leader of the Revolution by means of citation inference; With criteria such as clarification, emphasis, repetition, etc., the national security authority was obtained from among the most important security issues. Since the axis of security in this article is human beings and their rights, the structure of the discussion is designed based on the division into fundamental connected rights, superficial connected rights and separate rights. According to the findings of the present study, among the three mentioned issues, Islamic stability And independence is more important and among these cases, Islam, both in the form of national faith and ideology and the ideology of the political system, has a higher priority and a source of national security from the perspective of the Supreme Leader of the Islamic Revolution and the other two issues To have it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • National Security Authority
  • Ayatollah Khamenei's jurisprudential thought
  • Islam
  • stability of the country
  • independence and national identity
قرآن کریم
ازهرى، محمد بن احمد. (1421). تهذیب اللغة، 15 جلد. بیروت: دار احیاء التراث العربی‏.
ابن سیده، على بن اسماعیل‏. (1421). المحکم و المحیط الأعظم‏، 11 جلد. بیروت: دار الکتب العلمیة.
افتخاری، اصغر. (1391). امنیت. تهران: دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
افتخاری، اصغر. (1392). امنیت اجتماعی‌شده: رویکرد اسلامی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
آریان‌پور، منوچهر. (1392). فرهنگ پیشرو. تهران: جهان رایانه امین.
آقابخشی، علی و افشاری‌راد، مینو. (1389). فرهنگ علوم سیاسی. تهران: چاپار.
جهان‌بزرگی، احمد. (1388). امنیت در نظام سیاسی اسلام (اصول و مؤلفه‌ها). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
حاج‌زاده، هادی و لک‌زایی، نجف. (1393). بررسی امنیت اقتصادی افراد از خلال قواعد فقه امامیه با نگاهی به مرجع امنیت. حقوق اقتصادی. 21(6): 1-31.
خامنه‌ای، سیدعلی. (1386). رساله اجوبةالاستفتاءات، مترجم: احمدرضا حسینی. تهران: الهدی.
خامنه‌ای، سیدعلی. (1399). بیانات و مکتوبات. سایت دفتر نشر و حفظ آثار: http://farsi.khamenei.ir/index.html
راغب، محمد بن حسین. (1412). مفردات الفاظ القرآن. بیروت: دارالقلم.
طباطبایى، محمدحسین. (1390). المیزان فی تفسیر القرآن‏، 20 جلد. بیروت: الأعلمی‏.
علایی‌نوین، فروزان و آل‌رسول، سوسن. (1393). بازپژوهی رویکردهای فقهی در مباحث کنترل جمعیت و تنظیم خانواده. پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، 11 (38): 135-156.
عمید، حسن. (1389). فرهنگ فارسی عمید. تهران: راه رشد.
فراهیدی، خلیل بن احمد. (1409). کتاب العین، 9 جلد. قم: هجرت.
فوگل، اشپیگل. (1380). تمدن مغرب زمین، 2 جلد، ترجمه: محمدحسین آریا. تهران: امیرکبیر.
کلینى، محمد بن یعقوب. (1429). الکافی، 15 جلد، تهران: دارالکتب الإسلامیه.
لک‌زایی، نجف و میرچراغ‌خانی، حسین. (1397). امنیت از دیدگاه ابن‌خلدون. مطالعات راهبردی. 80(21): 7-32.
مجلسى، محمدباقر. (1403). بحارالأنوار، 111 جلد. بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
محدثی، جواد. (1381). پیام‌های عاشورا. قم: کوثر غدیر.
مطهری، مرتضی. (1372). مجموعه آثار، 30 جلد. تهران: صدرا.
مظاهری، ابوذر. (1391). عوامل ثبات سیاسی. پرسمان دانشگاهیان. www.porseman.com
معین، محمد. (1381). فرهنگ معین، 2 جلد. تهران: ادنا.
موثقی، سیداحمد و کرم‌زاده، مسلم. (1390). بررسی تأثیر ثبات سیاسی بر توسعه. فصلنامه سیاست. 41(3): 321-340.