تربیت لقمانی در سیره امامین انقلاب اسلامی، در رهیافت قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.

2 دانشجوی دکتری) گروه الهیات و معارف اسلامی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.

3 استادیار گروه الهیات ومعارف اسلامی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی،گرگان،ایران

چکیده

شکوفا سازی قابلیت های درونی انسان از طریق تزکیه و پیرایش موانع تربیت، اصلی ترین رویکرد قرآن در جامعه سازی و فردسازی است. خداوند با شناخت زوایای وجودی انسان، با هدف درونی ساختن آموزه های دینی و تربیتی، از روش های متفاوتی در تعلیم و تزکیه بهره برده است. اهم این روش ها در حوزه تربیت اخلاقی فرد و اجتماع، منحصر در چهار روش تربیتی است، که قرآن کریم به جهت ضریب نفوذ و تأثیرگذاری بیشتر، از روش انذار معطوف به فاعل(تربیت لقمانی) به نحو شایسته ای استفاده نموده است. قاعده لقمانی مجرای بیان سرگذشت اقوام مختلف و مبنای تربیت اخلاقی جامعه اسلامی در آیات قرآن است. امامین انقلاب اسلامی ایران ضمن آگاهی کامل از روش های تربیتی قرآن و فرآیندهای مؤثر آن در جامعه سازی و تربیت فردی امت اسلامی، با بهره مندی حدأکثری از این قاعده، نقش موثری در تقویت درون مایه های اعتقادی و ایمانی آحاد جامعه و پیروزی بر دشمنان، ایفا نموده اند. هدف از پژوهش حاضر؛ تبیین روش مختار امامین انقلاب اسلامی با نگاهی نو، در بستر تربیت لقمانی در رهیافت قرآنی است که به عنوان روش بسیار تأثیر گذار، در تربیت انسان بشمار می آید.
واژگان کلیدی: تربیت لقمانی، انذار و تبشیر، عبرت، امامین انقلاب، رهیافت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Loghmani training in the life of the Imams of the Islamic Revolution, in the approach of the Holy Quran

نویسندگان [English]

  • mahdi afchangi 1
  • abbasali alimohammadi 2
  • Arastoo Mirani 3
  • Sied reza Mosavi 3
1 Assistant Professor, Department of Theology and Islamic Studies, Gorgan Branch, Islamic Azad University, Gorgan, Iran.
2 PhD Student, Department of Theology and Islamic Studies, Gorgan Branch, Islamic Azad University, Gorgan, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Theology and Islamic Studies, Gorgan Branch, Islamic Azad University, Gorgan, Iran
چکیده [English]

The flourishing of human inner capabilities through cultivating and trimming the barriers of education is the main approach of the Qur'an in community building and individualization. By recognizing the angles of human existence, God has used different methods in teaching and cultivation with the aim of internalizing religious and educational teachings. The most important of these methods in the field of moral education of the individual and society is limited to four educational methods. The Loghmani rule is the conduit for telling the story of different ethnic groups and the basis of the moral education of the Islamic society in the verses of the Qur'an. The Imams of the Islamic Revolution of Iran, while fully aware of the educational methods of the Qur'an and its effective processes in the socialization and individual education of the Islamic Ummah, with the maximum benefit of this rule, play an effective role in strengthening the beliefs of individuals and victory over enemies. Have played. The purpose of this study; Explaining the autonomous method of the Imams of the Islamic Revolution with a new perspective is in the context of Loghmani's training in the Qur'anic approach, which is considered as a very effective method in educating human beings.
Keywords: Loghmani training, warning and evangelism, lesson, Imams of the revolution, approach.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shatrbit Loghmani
  • warning and evangelism
  • lesson
  • Imams of the revolution
  • approach

مراجع

قرآن کریم
نهج البلاغه
ابن بابویه(شیخ صدو ق). علی بن محمد(بی تا).  المواعظ العددیه، تهران: مرتضوی. 
ابن سعدبغدادی، محمد(۱۳۷۴). طبقات الکبری، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران، فرهنگ و اندیشه. 
ابن‌مسکویه رازی، احمدبن محمد(۱۳۸۱). تهذیب‌الاخلاق و تطهیر‌الاعراق، ترجمه علی اصغر حلبی، تهران، اساطیر.
امام خمینی(ره). روح الله(۱۳۲۳). کشف‌الاسرار، تهران، بی نا.
امام خمینی(ره). روح الله(بی‌تا). صحیفه امام، ج۶ ،۱۳، ۲۱.
امام خمینی(ره). روح الله(بی‌تا). صحیفه نور، ج۳، ۲۱، تهران، مرکز تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
آبراهامیان، یرواند(۱۳۹۷). کودتای ۲۸ مرداد، سازمان سیا و ریشه های روابط ایران و آمریکا در عصر مدرن، ترجمه محمد ابراهیم فتاحی، تهران، نشر نی.
آشتیانی، محمد رضا با همکاری جمعی از فضلا و دانشمندان(۱۳۸۷ش). اخلاق در قرآن، تهران، انتشارات علی بن ابیطالب.
برقی، احمدبن محمد بن خالد(۱۳۷۱). محاسن، ج۱، قم، دارالکتب السلامیه.
جمع نویسندگان(۱۳۷۳). دائره المعارف تشیع، ج۶، تهران، انتشارات شهید سعید محبی.
حسنی، ابوالمکارم محمود بن محمد(۱۳۸۱). دقائق  التأویل و حقائق  التنزیل، تهران، میراث مکتوب. 
حسینی طهرانی، سید محمد حسین(۱۳۷۹). نور ملکوت قرآن، مشهد، علامه طباطبائی.
خامنه ای، سیدعلی(۱۲/۲/۱۳۸۷). سخنرانی در مراسم نظامی مشترک یگان های نیروهای مسلح استان فارس در شیراز. 
خامنه ای، سیدعلی(۱۲/۸/۱۳۹۹). سخنرانی به مناسبت میلاد پیامبر اعظم(ص) و امام صادق(ع). 
خامنه ای، سیدعلی(۱۸/۱/۱۳۹۵). سخنرانی در دیدار جمعی از مسولان کشور. 
خامنه ای، سیدعلی(۲۰/۳/۱۳۷۵ش). سخنرانی در جمع فرماندهان لشکر ۲۷ حضرت رسول(ص).
خامنه ای، سیدعلی(۲۵/۱/۱۴۰۰). سخنرانی در محفل انس با قرآن کریم.
خامنه ای، سیدعلی(۲۸/۲/۱۳۸۸.ش). سخنرانی در دیدار با مردم بیجار.  
خامنه ای، سیدعلی(۵/۹/۱۳۸۲). سخنرانی در خطبه های نماز عید فطر. 
خامنه ای، سیدعلی(۶/۵/۱۴۰۰). سخنرانی در دیدار با دولت دوازدهم. 
خامنه ای، سیدعلی(۶/۶/۱۴۰۰). سخنرانی در نخستین دیدار هیئت دولت سیزدهم.
خلف زاده، رشید؛ خوزین، حسن و شریفی، منوچهر(1400). راه‌های مقابله با نفوذ فرهنگی دشمن از منظر مقام معظم رهبری(مدظله العالی). مطالعات دفاع مقدس، 7(1)، 159-181.
خلف زاده، رشید؛ خوزین، حسن و شریفی، منوچهر(1400). راه‌های مقابله با نفوذ فرهنگی دشمن از منظر مقام معظم رهبری(مدظله العالی). مطالعات دفاع مقدس، 7(1)، 159-181.
خواجه نصیر الدین طوسی، محمدبن محمد(۱۳۷۴). اخلاق ناصری، تصحصح مجتبی مینوی و علیرضا حیدری، تهران، خوارزمی.
دشتی، فرزانه و باقری نیا، حدیث(1399). بازخوانی مسئله امنیت فرهنگی در نظام سیاسی مردم‌سالاری دینی(با تأکید بر بینش، نگرش و کنش مقام معظم رهبری)، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، 9(3)، 41-62.
راغب اصفهانی، حسینبن محمد(۱۳۶۲). المفردات فی غریب القران، تهران، کتابفروشی مرتضوی.
رمضانی، عباس( بی تا). سید حسن مدرس، تهران، ترفند.
روحانی، حسن(۱۰/۵/۱۴۰۰). نشست با مدیران ارشد دولت تدبیر و امید، سالن اجلاس سران، 
روحی، مهدی؛ فیروزکوهی، مهدی و حسینی، حسین(1400). الگوی کاربست قدرت نرم در نفوذ فکری- فرهنگی غرب بر جریان روشنفکری دینی و نسبت آن با امنیت نرم ج.ا.ا، مطالعات قدرت نرم، 11(4).
طبرسی، علی بن حسن بن فضل(۱۳۷۰). مکارم الاخلاق، چاپ چهارم، قم، الشریف الرضی.
طبرسی، علی بن حسن بن فضل(۱۳۷۹). مشکاه الانوار فی غررالاخبار، ترجمه عبدالله محمدی؛ قم، دارالثقلین.
عامری نیشابوری، ابوالحسن(۱۳۹۸). السعاده والاسعاد فی السیره الانسانیه، قم، آیت اشراق. 
علی محمدی، عباسعلی و دیگران(۱۳۹۹). قاعده لقمانی«بسان تربیتی سلبی» با نگاهی به بنی‌اسرائیل در قرآن کریم، فصلنامه آموزه های تربیتی در قرآن و حدیث؛ 6(11). ۱۶۲-۱۷۹.
علیزاده، ذبیح الله(۱۳۸۳). کتاب وصایا، چاپ چهارم، تهران: انتشارات فردوس. 
فروغی ، محمدعلی( بی تا). گلستان سعدی، تهران، انتشارات کتب ایران.
فلاح، محمد جواد(1400). دستاوردهای اخلاقی چهل ساله انقلاب اسلامی وانعکاس آن در عرصه بین الملل با تاکید بر بیانیه گام دوم انقلاب، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، 10(4)، 263-284.
الفیض الکاشانی، ملا محمد محسن(۱۴۰۶). الوافی، اصفهان: بی نا.
کریمی، عبدالعظیم(۱۳۹۳). «روش سلبی به مثابه روش فطری در تبلیغ دینی»، پژوهشنامه تربیت تبلیغی، سال دوم(شماره۳-۴، ۴۹-۸۰..
کریمی، عبدالعظیم(۱۳۹۴). «تربیت سلبی» در برابر «تدسیه» به مثابه «تربیت ایجابی»، مجله تربیت اسلامی، 10(21). ۱۱۱-۱۳۱. 
کلینی، محمد بن یعقوب(۱۴۱۱). الکافی، ج۲، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات. 
کمالی، حسن(بی تا). اسرار و رموز اخلاق اجتماعی، تهران، انتشارات رشد.
مجلسی، محمدباقر(۱۴۰۴). بحارالانوار، بیروت، موسسه الوفاء.
محمدزاده بنی طرفی، مهدی؛ سخاوتیان، سید امیر و زارعی رضائی، محمدحسین(1400). تعمیق معنویت در بیانیه گام دوم انقلاب، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، 10(4)، 57-71.
مصباح یزدی، محمد تقی(۲۳/۱۲/۱۳۹۶). گزیده درس اخلاق، جلسه بیستم، دفتر مقام معظم رهبری، تهران، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. 
معین، محمد(بی تا). فرهنگ فارسی معین، ج۶، تهران، بی نا.
ملکی، حسن(۱۳۹۹). روش‌های تربیت در اندیشه نورانی رهبر حکیم انقلاب اسلامی ایران؛ بی جا، بی نا.
موسوی، سید محمدرضا؛ ابطحی، سیدمصطفی؛ مطلبی، مسعود و بیات، بهرام(1399). چندپارگی فرهنگی و توسعه سیاسی ایران معاصر، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، 9(2)، 155-174.
مولوی، جلال الدین محمد(۱۳۹۶). مثنوی معنوی، دفتر اول، تهران، گل بیتا. 
میبدی، رشید الدین ابوالفضل(۱۳۹۳). کشف الاسرار و عده الابرار(معروف به تفسیر خواجه‌ عبدالله انصاری). تهران، امیر کبیر.
نراقی، مهدی(۱۳۹۰). علم اخلاق اسلامی (گزیده جامع السعادات). مترجم جلال الدین مجتبوی، تهران، حکمت. 
نوئل، کرول(2001). گزارش تفصیلی کتاب و رأی زیبایی شناسی: جستارهای فلسفی، تهران، ترجمان.
فصلنامه علمی پژوهش‌های انقلاب اسلامی
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 40
اردیبهشت 1401
صفحه 147-167

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار