گفتمان مقاومت و گام دوم انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیارگروه علوم سیاسی دانشگاه ایت الله بروجردی، لرستان، ایران.

2 دانشیاردانشگاه ایت الله بروجردی، لرستان، ایران.

چکیده

وقتی موضوع «مقاومت» مطرح می‌شود، «جبهه مقاومت اسلامی» در منطقه غرب آسیا به ذهن متبادر می‌شود. این درحالیست که جبهه مقاومت، تنها بخشی از گفتمان مقاومت است. هدف این نوشتار، تبیین نظری و تجربی مقاومت به مثابه یک گفتمان است. انقلاب اسلامی و مقاومت، رابطه وثیقی با یکدیگر دارند. مقاومت در اندیشه و کنش سیاسی مقام معظم رهبری، گفتمانی است که از یکسو ریشه در آیات قرآن و از سوی دیگر ریشه در تجربه طولانی در تاریخ اسلام، ایران و بویژه تاریخ چهار دهه نخست انقلاب اسلامی دارد. با توجه به این مبانی دینی، تاریخی و سیاسی، گفتمان مقاومت، نقش هدایتگر انقلاب اسلامی در گام دوم انقلاب اسلامی را ایفا می‌کند. مقاومت، گفتمان فراگیری است که حوزه‌های مختلف سیاست داخلی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی را شامل می‌شود. در این نوشتار، ریشه‌ها، سطوح و کارکرد گفتمان مقاومت بر مبنای بیانات مقام معظم رهبری و بویژه سندبالادستی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی تبیین شده‌است. داده‌های این پژوهش از منابع دسته‌اول از جمله بیانات مقام معظم رهبری و جدیدترین منابع فارسی و غیرفارسی استخراج و با روش توصیفی- تحلیلی پردازش شده-است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

گفتمان مقاومت و گام دوم انقلاب اسلامی

نویسندگان [English]

  • RASHID REKABIAN 1
  • naser pourhasan 2
1 PROFOSOR
2 fff
چکیده [English]

وقتی موضوع «مقاومت» مطرح می‌شود، «جبهه مقاومت اسلامی» در منطقه غرب آسیا به ذهن متبادر می‌شود. این درحالیست که جبهه مقاومت، تنها بخشی از گفتمان مقاومت است. هدف این نوشتار، تبیین نظری و تجربی مقاومت به مثابه یک گفتمان است. انقلاب اسلامی و مقاومت، رابطه وثیقی با یکدیگر دارند. مقاومت در اندیشه و کنش سیاسی مقام معظم رهبری، گفتمانی است که از یکسو ریشه در آیات قرآن و از سوی دیگر ریشه در تجربه طولانی در تاریخ اسلام، ایران و بویژه تاریخ چهار دهه نخست انقلاب اسلامی دارد. با توجه به این مبانی دینی، تاریخی و سیاسی، گفتمان مقاومت، نقش هدایتگر انقلاب اسلامی در گام دوم انقلاب اسلامی را ایفا می‌کند. مقاومت، گفتمان فراگیری است که حوزه‌های مختلف سیاست داخلی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی را شامل می‌شود. در این نوشتار، ریشه‌ها، سطوح و کارکرد گفتمان مقاومت بر مبنای بیانات مقام معظم رهبری و بویژه سندبالادستی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی تبیین شده‌است. داده‌های این پژوهش از منابع دسته‌اول از جمله بیانات مقام معظم رهبری و جدیدترین منابع فارسی و غیرفارسی استخراج و با روش توصیفی- تحلیلی پردازش شده-است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • گفتمان‌مقاومت
  • بیانیه‌گام‌دوم
  • انقلاب‌اسلامی
  • مقام‌معظم‌رهبری
  • نظام‌سلطه
  1. قرآن کریم.
  2. استوکر،گری و مارش،دیوید،(1384)روش و نظریه در علوم سیاسی،مترجم امیرمحمدحاجی یوسفی، تهران،پژوهشکده مطالعات راهبردی
  3. ایوانز ،گراهام و جفری نونام( 1381)، فرهنگ روابط بین الملل، ترجمه حمیرا مشیرزاده و حسین شریفی، تهران: نشر میزان.
  4. بیانات مقام معظم رهبری، قابل دسترسی در http://farsi.khamenei.ir
  5. بیل، جیمز( 1367 ) ، «جنگ، انقلاب و روحیه؛ قدرت ایران در جنگ خلیج فارس»، بازشناسی جنبه‏های تجاوز و دفاع، تهران، دبیرخانه کنفرانس بین‏المللی تجاوز و دفاع، ص420
  6. پورحسن، ناصر(1393)، تحول مفاهیم دشمن‌شناسی فرهنگی در اندیشه مقام معظم رهبری؛ از تهاجم فرهنگی تا رخنه فرهنگی، سایت بصیریت.قابل دسترسی در  https://basirat.ir/fa/news/270479/
  7. پومپئو: ایران با قوی­ترین تحریم های تاریخ روبرو خواهدشد( 21/5/2018 )، قابل دسترسی در: https://fa.euronews.com/2018/05/21/secretary-of-state-pompeo-will-outline-new-iran-strategy-after-usa-nuclear-deal-exit
  8. تاجیک، محمدرضا(1382) ، تجربه بازی سیاسی ایرانیان،تهران،نی.
  9. جعفریان، رسول(1383)،جریانها و سازمانهای سیاسی مذهبی از1320تا1357،تهران،مرکزاسناد انقلاب اسلامی.
  10. حسینی زاده، محمدعلی(1389)،اسلام سیاسی در ایران،قم،انتشارات دانشگاه مفید.
  11. خرمشاد، محمد باقر و دیگران (1390)، بازتابهای انقلاب اسلامی ایران، تهران: سمت
  12. دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال(1390)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی، تهران: سمت، چ 3
  13. امام خمینی،روح الله،1393،صحیفه نور،مجلدات،تهران،نشرمعراج
  14. فوکو، میشل ،(1377)، ایرانیها چه رؤیایی در سر دارند؟. ترجمه حسین معصومی همدانی. تهران ٬ هرمس
  15. فیلیپس،لوئیز و یورگنسن،ماریان،(1389)نظریه و روش در تحلیل گفتمان،ترجمه هادی جلیلی،تهران، نی
  16. قاسمی، فرهاد(1392)، نظریه های روابط بین ال ملل؛ بنیادهای نظری نظم و رژیم های بین المللی، تهران: میزان.
  17. کاظم زاده، هادی(1398)، نقش ولایت فقیه در گام دوم انقلاب،  فصلنامه پیام، شماره 132
  18. گازیوروسکی، مارک(1371)،  سیاست خارجی امریکا و شاه،  ترجمه فریدون بدره ای،  تهران: مرکز.
  19. گفتمان‌مقاومت؛واقعیت‌یارؤیا(28/5/1391)،قابل‌دسترسی در http://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=20780
  20. متقی، ابراهیم و محمد شمس الدین عبداللهی نژاد(1398)، واکاوی اندیشه مقاومت جمهوری اسلامی ایران در برابر ایالات متحدة آمریکا، شماره 46.
  21. محمدی، محمود(1392)، اسلام گرایی: گفتمان مقاومت، جامعه شناسی تاریخی، دوره 5.
  22. مطهرنیا،مهدی(1382)، تحلیل ادبیات گفتمانی انقلاب اسلامی، انتشارات پرسمان، تهران.
  23. مطلبی،مسعود(1397)، گفتمان مقاومت در سپهر فکری و اندیشه‌ای مقام معظم رهبری، مطالعات منافع ملی، دوره 3،  شماره 11.
  24. هلیدی،فرد( 1358)، دیکتاتوری و توسعه سرمایه­داری در ایران، ترجمه فضل­الله نیک­آئین، تهران، امیرکبیر.
  25. یزدانجو،پیام(1381)، به سوی پسامدرن پساساختارگرایی در مطالعات ادبی، تهران: مرکز.
  1. Al-Badi, Awadh(2017), Saudi-Iranian Relations: A Troubled Trajectory, in Bahgat, Gawdat anad et al , Security and Bilateral Issues between Iran and its Arab Neighbours ,NeighboursPalgrave Macmilla.
  1. Donald Trump's National Security Adviser Tells Iran's Leader, 'I Don't Think You'll Have Many' Years Left(2/11/2019), Available at: https://www.newsweek.com/bolton-iran-ayatollah-many-years-trump-anniversary-1327159.
  2. Drezner, Daniel W. (2019) , Economic Statecraft in the Age of Trump, The Washington Quarterly , Fall, Volume 42, Issue 3.
  3. Kim, Dong Jung (2019), Economic Deterrence Through Economic Engagement, Foreign Policy Analysis, Volume 15, Issue 2.
  4. Hiro, Dilip (2018),Cold War in the Islamic World: Saudi Arabia, Iran and the Struggle for Supremacy, Oxford University Press.
  5. Rosenberg, Elizabeth and et all (2016), The  New Tools of   Economic Warfar Effects and Effectiveness of Contemporary  S. Financial Sanctions, the Center for a New American Security (CNAS).
  6. Seliktar, Ofira and Farhad Rezaei ) 2020), Iran, Revolution, and Proxy Wars, Palgrave Macmillan.
  7. Shapiroa, Shimon and Daniel Diker( 2006), “Iran » Second« Islamic Revolution its Challenge to the West”, Available at: http://www.jcpa.org/text/iran_page_44-61.pdf.
  8. Walsh, James J.(2017), Iran and Iraq , in G. Bahgat et al. (eds.), Security and Bilateral Issues between Iran and its Arab Neighbours.
  9. Robinson, Kali( 2020), Iran’s Regional Armed Network, Available At: https://www.cfr.org/article/irans-regional-armed-network