بررسی ایده مقاومت در اندیشه امام خمینی(ره)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاداسلامی، شیراز، ایران

2 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

چکیده

وجوب دفاع از سرزمین‌های اسلامی و مقاومت در مقابل دشمنان مسلمانان و سرزمین‌های اسلامی یکی از مهمترین آموزه‌های فقهی و دینی به شمار می‌رود. بگونه ای که فقها و اندیشمندان اسلامی در همه دوران و البته به انحای مختلف آن را مدنظر داشته اند. زیرا با توجه به منابع دینی و عقلی، جامعه اسلامی به مثابه پیکره واحدی می باشد که مسلمین نمی توانند در قبال تهاجم بیگانگان به سایر مسلمانان، بی تفاوت باشند؛ چنان که خداوند متعال در قرآن کریم با صراحت به حمایت و دفاع از ستمدیدگانی که مورد ظلم قرار گرفته و از وطن و سرزمین خویش اخراج و آواره شده اند، فرمان می دهد. بر همین اساس ایده مقاومت به مثابه یکی از مهمترین ارکان اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) ریشه در سیره پیامبر اکرم(ص) و قیام امام حسین(ع) دارد، با مولفه هایی هم چون؛ ظلم ستیزی، استکبار ستیزی، روحیه جهادی و احیا و تقویت هویت دینی؛ از بدو پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون یاری دهنده ما در مقابله با بسیاری از شرایط سخت و تهاجمی دشمنان ها بوده است. در مقاله پیش رو مهمترین پرسش عبارت است از اینکه: مهمترین مبنا و شاخصه های ایده مقاومت در اندیشه امام خمینی کدام است؟ فرضیه مطرح شده مدعی است: مقاومت در اندیشه امام خمینی شامل مرزبندی دقیق، شفاف، آشتی‌ناپذیر و درافتادن تهاجمی با دشمن با رویکرد سیاسی است. روش تحقیق دراین مقاله توصیفی تحلیلی می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Imam Khomeini's Resistance idea :Socialogical study

نویسندگان [English]

  • Behrang Ghorbani 1
  • HamidReza Haghighat 2
  • س س 2
2 Assistant Professor, Department of Political Science, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

The obligation to defend Islamic lands and resist against the enemies of Muslims and Islamic lands is considered one of the most important jurisprudential and religious teachings. In such a way that Islamic jurists and thinkers have considered it in all eras and of course in different ways. Because according to religious and intellectual sources, the Islamic society is as a single body that Muslims cannot be indifferent to the invasion of foreigners to other Muslims; As the Almighty God explicitly commands in the Holy Qur'an to support and defend the oppressed people who have been oppressed and expelled from their homeland. Accordingly, the idea of resistance as one of the most important pillars of Imam Khomeini's political thought is rooted in the life of the Holy Prophet (PBUH) and the uprising of Imam Hussein (AS) and with components such as; Anti-oppression, anti-arrogance, jihadist spirit and revival and strengthening of religious identity; From the beginning of the victory of the Islamic Revolution until now has helped us to face many difficult and aggressive conditions of the enemies. In the following article, the most important question is: What is the most important basis and characteristics of the idea of resistance in Imam Khomeini's thought? The hypothesis is that resistance in Imam Khomeini's thought includes precise, clear, irreconcilable demarcation, and an aggressive opposing to the enemy with a political approach. The research method in this article is descriptive-analytical.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resistance
  • Enmity
  • Anti-Arrogance
  • Demarcation
  • Imam Khomeini
  1. قرآن کریم
  2.  آذرنوش، آذرتاش، (1384)، فرهنگ معاصر عربی- فارسی، چاپ ششم، نشرنی، تهران.
  3. ابن منظور، محمد بن مکرم لسان العرب، بیروت : دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع دار صادر. چاپ سوم - . 1515 ق
  4. امام خمینی(1372) صحیفه نور، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
  5. امـام خمینی، (1385)، انسان شناسی، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امـام خمینی
  6. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ قرآن، بیروت، دارالقلم. چاپ اول، ۱۴۱۲ق
  7. بوزان، بری(1379) امنیت نظامی پس از جنگ سرد و نظریه های موجود در زمینه امنیت ملی و روابط بین الملل، مجله: مطالعات دفاعی استراتژیک » زمستان 1379 - شماره 7.
  8. شفیعی، سمیه سادات (1393). سیری در رویکردهای نظری متاخر به مقاومت، فصلنامه علوم اجتماعی، بهار1393، شماره 64
  9. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، انتشارات اسلامی
  10. کاستلز، مانوئل(1380) ع‍ص‍ر اطلاع‍ات‌: اق‍ت‍ص‍اد، ج‍ام‍ع‍ه‌ و ف‍ره‍ن‍گ‌، م‍ت‍رج‍م؛ عبدالاح‍د ع‍ل‍ی‍ق‍ل‍ی‍ان‌، اف‍ش‍ی‍ن‌ خ‍اک‍ب‍از. ت‍ه‍ران‌: طرح‌ ن‍و‏‫.
  11. محسنی نیا، ناصر (1388)مبانی ادبیات مقاومت معاصر ایران و عرب، مجلۀ ادبیات پایداری، سال اول، شمارۀ اول، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه کرمان، کرمان.
  12. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران،(1374ش) تفسیر نمونه، دار الکتب الإسلامیة، تهران،
  13. میرقادری، کیانی (1391)، «مقاله بن مایه های ادبیات مقاومت در قرآن»، دوره 01، شماره 1، تابستان.
  14. نوربخش، جواد، (1390) فرهنگ نوربخش، ناشر: خانقاه نعمت‌اللهی.