کُنش‌های کلامی آیت‌الله مصباح‌یزدی در جریان انقلاب اسلامی<؛> مطالعة موردی<:>نشریات بعثت و انتقام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه امام حسین(ع)

2 دانشگاه تهران

چکیده

این مقاله در پی تحلیلی تاریخی از فعالیت‌های سیاسی آیت‌الله محمدتقی مصباح‌یزدی در سال‌های اولیة شکل‌گیری نهضت اعتراضی امام خمینی نسبت به دولت پهلوی است. در این پژوهش تلاش شده با بهره‌گیری از رویکرد تفسیر قصد کوئنتین‌اسکینر به بررسی مکتوبات آیت‌الله مصباح از 1342 تا 1344 پرداخته تا مقصود کنش‌های کلامی او بررسی شود. این رویکرد بر قصد مؤلف از صورت‌بندی‌های نظری و سیاسی در مکتوباتش تمرکز می‌شود و در پی یافتن آن است که مؤلف در سیر کُنش سیاسی خویش، در پی مواجهه با چه مفصل‌بندی‌های نظری‌سیاسی و پی ترویج یا نقد چه اندیشه‌ها و گفت‌وگو با چه اندیش‌مندانی بوده است. فرض مقاله این‌که آقای مصباح‌یزدی که دانش‌آموختة فلسفة علامه طباطبایی و از پیروان اندیشة سیاسی امام خمینی بوده، پس از آغاز اعتراضات سیاسی امام خمینی و پیروان ایشان نسبت به دولت پهلوی با نگارش مقالاتی در باب ترویج اسلام سیاسی در نشریة بعثت می‌پردازد و پس از اختلاف با پیروان آیت‌الله شریعتمداری در این نشریه، از آنان جدا و نشریة انتقام را تأسیس می‌کند. او در این نشریه با کنش‌های کلامی در میثاق زبانی سنت‌گرایی حوزة علمیه در پرسش‌وپاسخ با رویکرد محافظه‌کارانة آیت‌الله شریعتمداری، به ترویج اسلام رادیکال امام خمینی همت می‌گمارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Speech acts of Ayatollah MesbahYazdi in the process of Islamic revolution Case study: journals Besat and Entegham

نویسندگان [English]

  • ehsan kiani 1
  • Seyed Mahdi sadatinejad 2
1 Imam Hosein University
2 Tehran University
چکیده [English]

This article seeks to historical analysis of Ayatollah MohammadTaqi MesbahYazdi’s political activities in the early years of the formation of Imam Khomeini’s opposition movement of against the Pahlavi’s government. In this study, we tried using intention’s hermeneutics that is the Quentin Skinner''''''''s approach to review the works of Ayatollah Mesbah from 1964 to 1966, to check intended of his speech acts. this paradigm is focused on author’s Intention of political and theoretical formulations in his works and books to understand he in his political action faced which articulation of political ideas and to know he promoting or criticizing which ideas and dialoguing which thinker. This article assumes that Mr. MesbahYazdi that was student of Allameh Tabatabai’s Philosophy and was the followers of Imam Khomeini''''''''s political thought; After start political protests of Imam Khomeini and his followers against the Pahlavi’s government, wrote a series of articles on the promotion of radical Islam in the Besat’s journal. he separated of this journal and founded the Entegham’s journal, after disagreement with followers of Ayatollah Shariatmadari. His speech acts in this journal on traditionalism’s Covenant language of seminary at question and answer with Conservatism of Ayatollah Shariatmadari’s approach, to promote Imam Khomeini’s radical Islam.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Besat’s journal
  • Entegham’s journal
  • Intention’s Hermeneutics
  • Islamic movement
  • MesbahYazdi
1-    آبراهامیان، یرواند (1982)، ایران بین دو انقلاب، از مشروطه تا انقلاب اسلامی، ترجمة احمد گل‌محمدی و محمدابراهیم فتاحی، (1389)، چاپ هفدهم، تهران: نشر نی.
2-    اسکینر، کوئنتین (2002)، بینش‌های علم سیاست: در باب روش، ترجمة فریبرز مجیدی، (1393)، تهران: فرهنگ جاوید.
3-    اسلامی، محمدتقی (1382)، زندگی‌نامة حضرت آیت‌الله محمدتقی مصباح‌یزدی، قم: پرتو ولایت.
4-    پورچناری، محمدعبدالله (1391)، هرمنوتیک قصدگرا و اندیشة سیاسی، بررسی روش‌شناسی اسکینر، پایان‌نامة دکترای علوم سیاسی: دانشگاه تهران.
5-    جعفریان، رسول (1386)، جریان‌ها و سازمان‌های سیاسی‌مذهبی ایران(1357-1320)، چاپ هفتم، قم: نشر مورخ.
6-    خسروشاهی، سیّد هادی (1379)، بعثت، تهران: کلبة شروق.
7-    خسروشاهی، سیّد هادی (1379)، انتقام، تهران: کلبة شروق.
8-    صنعتی، رضا (1383)، مصباح دوستان، چاپ دوم، قم: همای غدیر.
9-    صنعتی، رضا (1387)، گفتمان مصباح، تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
10-    عربی، حسین‌علی (1381)، اندیشة ماندگار، قم: زلال کوثر.
11-    مصباح‌یزدی، محمدتقی (1376)، مباحثی دربارة حوزه، قم: انتشارات موسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
12-    منتظری، حسین‌علی (1379)، خاطرات آیت‌الله حسین‌علی منتظری، بی‌جا.
13-    موسوی‌خمینی، سیّدروح‌الله (1379)، صحیفة امام، چاپ سوم، جلد اول، تهران: نشر عروج.
14-    مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های سیاسی (1384)، سازمان مجاهدین خلق، پیدایی تا فرجام، جلد اول، تهران: انتشارات مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
15-    نجاتی، غلامرضا (1371)، تاریخ سیاسی بیست‌وپنج سالة ایران، جلد اول، تهران: انتشارات خدمات فرهنگی رسا.
16-    نجاتی، غلامرضا (1375)، شصت سال خدمت و مقاومت، خاطرات بازرگان، جلد اول، تهران: انتشارات خدمات فرهنگی رسا.