مرور نظامند مطالعات پیرامون انقلاب اسلامی در مقالات ده فصلنامه علمی-پژوهشی (بازه زمانی 1399-1390)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 دانشجویی دکتری رشته مطالعات انقلاب اسلامی(گرایش اندیشه سیاسی)، پژوهشکده امام خمینی(ره)

چکیده

بعد از وقوع انقلاب اسلامی در بهمن 1357پژوهش‌ها و مطالعات پیرامون انقلاب آغاز گردید و به صورت مستمر ادامه دارد. به طوری که حجم انبوهی از مطالعات علمی در مورد انقلاب اسلامی در طول چهار دهه گذشته تولید گردیده است، که هر یک از دیدگاه خاص انقلاب را مورد بررسی قرار داده‌اند. مقاله حاضر سعی دارد با استفاده از روش کمی و توصیفی و جمع‌آوری داده‌ها به روش اسنادی و فیش‌برداری و با بهره-گیری از روش «مرور نظام‌مند» یا «خلاصه وضعیت انتقادی» تصویری جامع از وضعیت تولیدات علمی پیرامون انقلاب اسلامی در ده مقاله علمی –پژوهشی منتشر شده در بازه زمانی سال‌های 1399-1390 ارائه دهد. در این پژوهش پس ارزیابی کل مقالات منتشر شده در فصلنامه‌های مورد نظر، تعداد 366 مقاله به عنوان جامعه آماری پژوهش استخراج و در دو بُعد مشخصات عمومی یا شکلی و بُعد موضوعی و محتوایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که در بُعد محتوایی، بررسی موضوعاتی مانند علل انقلاب، فرایند انقلاب و پیامدهای انقلاب به خصوص مسئله صدور انقلاب اسلامی با انباشت و افزایش تولید علمی مواجهه می‌باشد. اما در موضوعاتی مانند بررسی آینده‌پژوهی و آسیب‌شناسی انقلاب، نظریه و الگوسازی بومی، و پیامدهای داخلی انقلاب از جمله پیامدهای فرهنگی، سیاسی،اجتماعی و اقتصادی انقلاب با کاهش و بعضا با فقدان تولید علمی همراه است. در بُعد مشخصات عمومی و شکلی پایین بودن نقش اساتید و اعضا هئیت علمی به خصوص نقش زنان در نگارش مقالات و عدم استفاده از روش‌های مصاحبه‌ای، پرسشنامه، میدانی و پیمایشی در جمع‌آوری اطلاعات و عدم همکاری‌های بین رشته‌ای از جمله نقاط ضعف مطالعات پیرامون انقلاب اسلامی در جامعه آماری مورد پژوهش می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Systematic review of studies on the Islamic Revolution in articles in ten scientific-research quarterly journals (Period 1399-1390)

نویسندگان [English]

  • Yahya Fowzi 1
  • nasrollah Nakhaei zarandi 2
1 Professor of Political Science, Institute of Humanities and Cultural Studies
2 PhD student in Islamic Revolution Studies (Political Thought), Imam Khomeini Research Institute (RA)
چکیده [English]

After the Islamic Revolution in February 1978, research and studies on the revolution began and continues continuously. So that a large volume of scientific studies on the Islamic Revolution has been produced during the last four decades, which have examined each of the specific perspectives of the revolution. The present article tries to use a quantitative and descriptive method and collect data by documentary and phishing methods and by using the method of "systematic review" or "critical situation summary" a comprehensive picture of the status of scientific products. To present about ten scientific-research articles published about the Islamic Revolution in the period of 1399-1390. In this study, after evaluating all the articles published in the quarterly journals, 366 articles were extracted as the statistical population of the research and evaluated in two dimensions of general or formal characteristics and thematic and content dimensions. The findings of the article show that in the content dimension, the study of issues such as the causes of the revolution, the process of the revolution and the consequences of the revolution, especially the issue of exporting the Islamic Revolution, is faced with the accumulation and increase of scientific production. But in subjects such as the study of the future and pathology of the revolution, indigenous theory and modeling, and the internal consequences of the revolution, including the cultural, political, social and economic consequences of the revolution are accompanied by a decrease and sometimes a lack of scientific production. In terms of general and formal characteristics, the role of professors and faculty members is low, especially the role of women in writing articles and not using interview, questionnaire, field and survey methods in collecting information and lack of interdisciplinary cooperation. One of the weaknesses of studies on the Islamic Revolution in the statistical population is.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Systematic review
  • Islamic revolution
  • typology of revolution
  • occurrence of revolution
  • consequence of revolution

مراجع

  1. اسپوزیتو،جان ال،(1382)، انقلاب ایران و بازتاب جهانی آن، ترجمه محسن مدیر شانه چی، انتشارات باز.
  2. باقی نصرآبادی،علی و شیرودی،مرتضی،(1397)،«کاوشهای مقایسه­ای در انقلاب 1357 ایران و انقلاب ژانویه 2011 مصر»،فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی،شماره54.
  3. پناهی، محمد حسین،(1388)،«انقلاب اسلامی و انقلاب در نظریه­ها»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 43 و 42،
  4. پناهی، محمد حسین،(1397)، نظریه های انقلاب: وقوع، فرایند و پیامدها، تهران: انتشارات سمت.
  5. پناهی، محمد حسین،(1379)،«بررسی زمینه­ها و اهداف انقلاب اسلامی بر اساس شعارهای انقلاب»،فصلنامه علوم اجتماعی،شماره11 و 12.
  6. خرمشاد، محمد باقر،(1383)،« بازتاب انقلاب اسلامی ایران در نظریه های انقلاب: تولد و شکل گیری نسل چهارم تئوری های انقلاب»، فصلنامه جامعه­شناسی ایران،دوره 5، شماره 3.
  7. جلالی­پور، حمیدرضا و فولادیان،مجید،(1392)،پیامدهای انقلاب از دیدگاه کارل پوپر، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال9، شماره 1.
  8. خواجه نایینی و دیگران، (1397)،« «فراتحلیل مطالعات انقلاب اسلامی در ایران: بررسی چرایی و چگونگی پیروزی انقلاب اسلامی ایران از منظر پژوهشگران ایرانی»،فصلنامه پژوهش­های انقلاب اسلامی، سال 7، شماره 27.
  9. زراعی و صدیقی،(1392)، «تحلیل استنادی مقالات فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی(شماره34-13) منتشر شده بین سالهای 1387 تا 1392»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال10، شماره 35.
  10. شوقعلی، مهدی و شیخ زاده، صدیقه و کمالی، یحیی،(1397)،« مطالعات جناحی در نظام جمهوری اسلامی ایران: یک مرور نظام‌مند»، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، دوره 12، شماره 43.
  11. عظیمی دولت­آبادی، امیر و همت­پور فائزه ، (1398)،« بررسی مدعاهای رقیب درباره نقش فشارهای خارجی در وقوع انقلاب اسلامی»، فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، سال دهم، شماره اول.
  12. عظیمی هاشمی، مژگان و بستان، زهرا و اصغری، هادی،(1396)،«مرور نظامند مقالات پژوهشی در حوزه مطالعات اجتماعی گردشگری شواهدی از تحلیل محتوای نشریات علمی پژوهشی کشور»، فصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری،سال5، شماره9.
  13. فولر،گراهام، قبله عالم ژئوپلتیک ایران،ترجمه عباس مخبر، تهران، نشر مرکز.
  14. قنبری برزیان، علی و همتی،رضا، (1394)،«هویت دینی در جامعه ایرانی: مرور نظامند مطالعات انجام شده(1380-1392)«، فصلنامه جامعه شناسی کاربردی، سال26،شماره3.
  15. کاظمی،مسعود اخوان،(1396)، «تبیین مفهومی «انقلاب های بزرگ»؛ بازشناسی عناصر اصلی و ویژگی های بین المللی»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال 14، شماره 49.
  16. کشاورز شکری،عباس و غفاری، زاهد و خلیلی، محسن،(1393)،«مدل انقلاب اسلامی در اندیشه امام خمینی(ره)»، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال3، شماره 10.
  17. کشاورز شکری،عباس و غفاری، زاهد و شیخی،معصومه،(1388)،«بررسی تبیین های انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 42 و 43.
  18. گلدستون،جک،(1385)، مطالعات نظری، تطبیقی و تاریخی در باب انقلاب­ها، ترجمه محمد تقی دلفروز،تهران: نشر کویر، چاپ اول.
  19. محمودپناهی، سیدمحمدرضا،(1398)، روش تحقیق در علوم سیاسی2، تهران انتشارات: دانشگاه پیام نور.
  20. ملبوس، رامین و عزیزی، فریدون،(1389)،»مرور سیستماتیک چیست و چگونه نگاشته می­شود» فصلنامه پژوهش در پژشکی، دوره 34، شماره 3.
  21. ملکوتیان و قلی­پور،(1391)،« انقلاب اسلامی ایران و ظهور نسل چهارم نظریه های انقلاب»، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال پانزدهم، شماره ۵۴.
  22. ملکوتیان، مصطفی و بقایی، خرم و نیری،هومن،(1391)،« گونه شناسی نظریه های انقلاب» فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره ۴۲، شماره 1.
  23. نادری، مهدی، نوری، عباس،(1398)،«نقش و چگونگی رهبری امام خمینی(ره) در بسیج مردمی در ،فرآیند انقلاب اسلامی»فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی،دوره8، شماره 28.
  24. هراتی محمد جواد وحسینی آسیه،(1398)، «امکان سنجی نظریه بسیج منابع در انقلابهای تونس و لیبی» فصلنامه سیاست جهانی، دوره8، شماره4.
  25. هراتی محمد جواد و محمدی، رضا،(1398)، «امکان سنجی نظریه کرین برینتون بر تحولات انقلابی مصر و تونس » فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال 16، شماره56.
  26. Foran, John. 1997. "The Comparative-Historical Sociology of Third
  27. World Social Revolutions," Theorizing Revolutions. Edited by J.Foran,London and New York: Routledge pp. 227-267.
  28. Goldstone, Jack A.,(1980) "Theories of Revolution: The Third Generation," World Politics, Vol. 32, No. 3 .
  29. Goldstone, Jack A.,(2001) "Toward A Fourth Generation Of Revolutionary Theory", Annu. Rev. Polit. Sci. 2001. 4:139–87
  30. Gurr, Ted Robert (1970), Why Men Rebel, Princeton, N.J.: Princeton University Press.
  31. Knoll, Thomas,(2017), "Key Steps in Conducting Systematic Reviews for Underpinning Clinical Practice Guidelines: Methodology of the European Association of Urology" Published by Elsevier B.V. on behalf of European Association of Urology.pp:290-300.
  32. Piper, Rory, (2013), How to write a systematic literature review: a guide for medical students, Secretary, NSAMR, 2013 University of Edinburgh.
  33. Sheuly, S. (2013). A Systematic literature review on agile project management. Lappeenranta University of Technology, Department of Software Engineering and Information Management [4]. Master’s thesis
  34. The Cochrane Collaboration. (2005) .Glossary terms in the Cochrane collaboration. Available at:www.cochrane.orgAccessed 10 May2014.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار