رهیافت "هستی شناختی" پیرامون ظرفیت ها و مؤلفه های شکل دهنده تمدن ایرانی- اسلامی در نظام مردم سالاری دینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم سیاسی - اندیشه سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران

2 گروه روابط بین الملل، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 دانشکده علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

4 گروه علوم سیاسی- اندیشه‌های سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

پدیده مردم سالاری دینی در دهه های اخیر با الهام از آموزه های اسلام ناب محمدی (ص) و در متن واقعیات سیاسی و اجتماعی ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ظهور کرد. این نظام سیاسی جدید بعلت بدیع و بی سابقه بودن مورد تأمل متفکران و نظریه پردازان حوزه های مختلف علوم انسانی قرار گرفته و از زوایا و ابعاد گوناگون بدان نگریسته شد. اکنون با طرح ایده الگوی ایرانی- اسلامی پیشرفت و حرکت درمسیر آفرینش تمدنی بر آمده از مکتب حیات بخش اسلام و متکی بر معارف و ظرفیت های تعالی آور فقه اجتهادی و کاربردی مذهب شیعه و نیز با تکیه بر استعدادهای بی بدیل طبیعی و انسانی ایران، جا دارد چایگاه مردم سالاری دینی در سیر تحقق و تکامل این الگو و سرانجام ایجاد تمدن مورد نظر مورد کنکاش قرار گیرد.
سؤال محوری این مقاله نیز معطوف به نقش نظام سیاسی جدید و موجود مستقر در جمهوری اسلامی ایران در نیل به اهداف ترسیمی این الگوست.
روشی که در این مقاله مورد استفاده قرار گرفته است ترکیبی توصیفی- علی و با نگاهی تمدنی در رهیافت های گوناگون در نظام های مردم سالار است که با کاربست رهیافت "هستی شناختی" پیرامون ظرفیت ها و مؤلفه های شکل دهنده تمدن ایرانی- اسلامی در نظام مردم سالاری دینی کنکاش و پردازش می شود.
هسته مرکزی این رهیافت را تمدن برآمده از تحقق الگوی ایرانی- اسلامی پیشرفت و مشارکت وسیع و مؤثر مردم در تعیین سرنوشت شکل می دهند. این پدیده به نوبه خود روابط و مناسبات انسانی و کارکردهای مشروعیت آفرین نظام جمهوری اسلامی ایران را ساماندهی و ارتقا، می بخشد. تحقق الگوی فوق و تمدنی را به نمایش می گذارد که با خصایص عام سایر تمدنها و ...

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The "ontological" approach to the capacities and components that shape the Iranian-Islamic civilization in the system of religious democracy

نویسندگان [English]

  • fazel shademani 1
  • Arsalan Ghorbani shakhneshin 2
  • Mohammad Bagher khorramshad 3
  • Sosan Safaverdi 4
1 PhD in Political Science - Political Thought. Azad University, Tehran Branch Center
2 Department of International Relations, Kharazmi University, Tehran, Iran
3 Department of Political Science, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran
4 Department of Political Science - Political Thoughts, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The phenomenon of religious democraticity emerged in recent decades, inspired by the teachings of pure Muhammadan Islam and in the context of political and social realities of Iran after the victory of the Islamic Revolution. This new political system has been reflected by intellectuals and theorists in various fields of humanities due to its exquisiteness and unprecedentedness and was viewed from different angles and dimensions. Now with the idea of the Iranian-Islamic model of progress and movement in the path of civilizational development based on the life-based study of Islam and relying on the teachings and capacities of the development of ijtihad jurisprudence and application Shi'a religion, as well as relying on the unmatched natural and human talents of Iran, has a place to control the tea of religious democraticity in the course of the realization and development of this pattern and finally the creation of civilization. The central question of this paper is also focused on the role of the new and existing political system located in the Islamic Republic of Iran in achieving the objectives of drawing this model. The method used in this paper is a descriptive-excellent combination with a civilizational view on various approaches in democratic systems that is controlled and processed by applying the "cognitive nucleus" approach around the capacities and components that shape Iranian-Islamic civilization in the religious democratic system. The central core of this approach is a civilization derived from the realization of the Iranian-Islamic model of progress and the participation of the people in determining their destiny. This phenomenon, in turn, organizes and promotes ...

کلیدواژه‌ها [English]

  • Religious Democrat city
  • Islamic Iranian Model of Progress
  • Civilization
  • Legitimacy of the Islamic Republic of Iran
  1. ابوطالبی، مهدی (1391). "بررسی و نقد رهیافت هستی شناختی به دموکراسی و امکان پذیر نبودن مردم سالاری دینی"، فصلنامه انقلاب اسلامی، تابستان 1391، شماره 29.
  2. انصاری، منصور (1384). دموکراسی گفتگویی ( امکانات دموکراتیک اندیشه های میخاییل باختین و یورگن هابرماس). تهران: نشر مرکز.
  3. بابایی، حبیب الله (1392). کاوش های نظری در الهیات و تمدن. قم: فجر ولایت.
  4. جوادی آملی، عبد الله (1392). فطرت در قرآن ( تفسیر موضوعی قرآن کریم). قم: نشر أسراء.
  5. حاجیانی، ابراهیم(1388). جامعه شناسی هویت ایرانی، تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک
  6. داوری اردکانی، رضا (1378). هیدگر و گشایش راه آینده. تهران: هرمس
  7. داوری اردکانی، رضا(1389). فرهنگ خرد و آزادی. تهران: نشر ساقی
  8. داوری اردکانی، رضا(1384). ما و راه دشوار تجدد. تهران: نشر ساقی
  9. رجایی ، فرهنگ (1382). مشکله هویت ایرانیان امروز: ایفای نقش در عصر یک تمدن و چند فرهنگ. تهران: نشر نی.
  10. رهدار، احمد (1393). "تأملی در امکان، مفهوم و ماهیت تمدن اسلامی در عصر غیبت". نقد و نظر، سال نوزدهم، پائیز 1393، شماره 75.
  11. سبحانی، محود تقی (1393). " ظرفیت های دانش کلام در مطالعات تمدنی". نقد و نظر، سال نوزدهم، پائیز 1393، شماره 75.
  12. مطهری، مرتضی (1368). مجموعه آثار، ج 2، قم: صدرا.
  13. مظاهری، ابوذر (1392). افق تمدنی آینده انقلاب اسلامی، اصفهان: آرما.
  14. میر احمدی، منصور، (1388). " مردمسالاری دینی، امکان یا امتناع مفهومی". مجموعه مقالات دومین همایش مردمسالاری دینی، ج1 (مبانی نظری)، به کوشش محمدرضا مرندی. قم: نشر معارف