نقش مؤلفه‌‌های اندیشه سیاسی امام خمینی در پیروزی انقلاب اسلامی (با تأکید بر وصیت‌نامه سیاسی - الهی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند، دماوند، ایران

چکیده

تحلیل و تفسیر حرکت امام خمینی، به‌ عنوان مرجع و همچنین رهبر برجسته‌­ی دینی، در عرصه­‌ی سیاست بدون درک بنیان‌­های فکری ایشان میسر نیست. وصیتنامه سیاسی الهی به عنوان عالی­‌ترین اثر مکتوب ایشان که در آن هندسه­‌ی حکومتی ترسیم شده است، معیار مناسبی برای تبیین این اندیشه می­‌باشد زیرا حاصل تجارب سالیان متمادی مبارزه امام خمینی با استبداد و استعمار از یک سو و هم‌­چنین دستورالعمل جامع و اجرایی یک دهه تشکیل حکومت اسلامی از سوی دیگر است. بر این اساس هدف این پژوهش شناسایی و تبیین مؤلفه‌های مبانی اندیشه سیاسی امام خمینی در پیروزی انقلاب اسلامی با تأکید بر وصیتنامه ایشان می‌باشد.
این نوشتار ضمن بررسی اندیشه فقهی سیاسی امام خمینی می‌کوشد با روش تاریخی- تحلیلی علل موفقیت امام خمینی را در تأسیس نظام سیاسی جدید، با توجه به آثار مکتوب و به‌ویژه وصیتنامه سیاسی-الهی ایشان، تبیین نماید. بررسی مهم‌ترین عناصر تشکیل دهنده اندیشه سیاسی امام خمینی نشان می‌­دهد که سیر تحول اندیشه ایشان از اندیشه اصلاحی به اندیشه انقلابی، اجتهاد و همچنین اهتمام به عملی کردن مفاهیم شیعی در باب حکومت سبب به ثمر نشستن این اندیشه و تشکیل حکومت اسلامی گردیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Victory of the Islamic Revolution and the Role of the Components of the Political Thought of Imam Khomeini in It (With emphasis on his political-divine will)

نویسنده [English]

  • elahe vakili
Assistant Professor of Islamic Education, Islamic Azad University, Damavand Branch, Damavand, Iran
چکیده [English]

Analyzing and interpreting of Imam Khomeini's movement, as an authority and also a distinguished religious leader, is not possible in the realm of politics without understanding his intellectual foundations. The political-divine will, as his greatest writings in which the geometry of the state has drawn up, the result of many years of experience of his struggle with tyranny and colonialism on the one hand and also as a comprehensive and executive directive for a decade of formation of an Islamic state on the other, is a good measure for the explanation of his thought,. Accordingly, the purpose of this research is to identify and explain the effects of the components of the principles of Imam Khomeini's political thought on the victory of the Islamic Revolution, with an emphasis on his political-divine will.
In this paper, while investigating the political jurisprudence of Imam Khomeini, we will attempt by using a historical-analytical method, to explain the reasons for Imam Khomeini's success in establishing a new political system, with reference to his written works, and especially his political-divine will. The study of the most important elements in the political thought of Imam Khomeini shows that the evolution of his thoughts from a reformist thought to revolutionary thought, Ejtihad, as well as an effort to implement Shiite concepts on the government, has led to the cultivation of this thought and the formation of an Islamic government. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Khomeini
  • political jurisprudence thought
  • leadership
  • Ejtihad
  • Velayat-e faqih
1-              نهج البلاغه
2-               ای. ایچ کار، (1387)، تاریخ چیست؟، ترجمه حسن کامشاد، (تهران: خوارزمی)
3-               ایبوت، پلاملا و مکروالاس (1376)، درآمدی بر جامعه شناسی نگرش­‌های فمینیستی، ترجمه مریم خراسانی و وحید احمدی، (تهران، دنیای مادر)
4-               جوانپور هروی، عزیز، موسوی، سید محمدرضا و علیپور، امیرمهدی (1397)، علل وقوع انقلاب اسلامی ایران؛ چرایی و چگونگی، فصلنامه پژوهش های راهبردی انقلاب اسلامی، سال اول، شماره 1، بهار.
5-               خراسانی، محمدکاظم (1406ق)، حاشیه مکاسب، مصحح سید مهدی شمس الدین، (تهران: وزارت ارشاد اسلامی،)
6-               خمینی، روح الله (1387)، حکومت اسلامی، (تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
7-               خمینی، روح الله (1369)، شئون و اختیارات ولی فقیه (ترجمه مبحث ولایت فقیه از کتاب البیع) (تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)
8-               خمینی، روح الله (1388)، صحیفه امام، (تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی)
9-               خمینی، روح الله (بی تا)، کشف‌الاسرار، (قم: پیام اسلام)
10-            خمینی، روح الله (1387)، نگرشی موضوعی بر وصیت­نامه سیاسی الهی امام خمینی، (تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی)
11-            خمینی، روح الله (1381)، ولایت فقیه، (تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
12-            روح الله خمینی (1376)، کتاب البیع، قم: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ 2
13-            زرگری نژاد، غلامحسین (1390)، رسائل مشروطیت، مشروطه به روایت موافقان و مخالفان (تهران: مؤسسه تحقیقات و علوم‌انسانی)، ج1 و 2
14-            سالنامه آماری (1355)، مرکز آمار ایران
15-            فرهاد زیوریار (1390)، نوآوری­‌های اندیشه سیاسی امام خمینی، جستارهای سیاسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال دوم، شماره اول
16-            کار، مهرانگیز (1379)، زن و مشارکت سیاسی، موانع و امکانات، (تهران: روشنفکران و مطالعات زنان)
17-            کدی، نیکی آر (1379)، ریشه‌های انقلاب ایران، ترجمه عبدالرحیم گواهی، (تهران: قلم)
18-            کلانتری، ابراهیم (1394)، ولایت فقیه، پرسش­‌ها و پاسخ­ها، (قم: معارف)
19-            لک زایی، نجف (1391)، تحولات سیاسی - اجتماعی ایران معاصر، (قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی)
20-            مطهری، مرتضی (1367)، پیرامون جمهوری اسلامی، (قم: صدرا)
21-            منصور میراحمدی (1390)، اندیشه سیاسی آخوند خراسانی(قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی)
22-            ناظم‌الاسلام کرمانی، محمد (1362)، تاریخ بیداری ایرانیان، علی اکبر سیرجانی، (تهران: آگاه نوین)
23-            نائینی، محمدحسین (1382)، تنبیه الامه و تنزیه المله، (تهران: انتشار)